W nocy z soboty na niedzielę nastąpiła zmiana czasu z letniego na zimowy. O godzinie 3:00 cofniemy wskazówki zegarów na 2:00, dzięki czemu będziemy mogli spać o godzinę dłużej. Dla wielu osób to dobra wiadomość – w końcu rzadko zdarza się, byśmy dostali dodatkową godzinę snu.
Pomysł zmiany czasu nie jest nowy. Po raz pierwszy wprowadziła go Niemiecka Rzesza w czasie I wojny światowej (1916 r.), aby oszczędzać energię elektryczną poprzez lepsze wykorzystanie światła dziennego. W Polsce systematycznie zaczęto stosować zmianę czasu w latach 70. XX wieku. Ideą było przesunięcie aktywności ludzi na okres, kiedy jest jasno, co miało zmniejszać zużycie prądu. Jednak w dobie nowoczesnych technologii i energooszczędnych źródeł światła korzyści ekonomiczne są dziś znacznie mniejsze.
Choć cofnięcie zegarka o godzinę wydaje się drobiazgiem, organizm człowieka odczuwa tę zmianę. Przestawienie rytmu dnia może powodować:
zaburzenia snu,
spadek koncentracji,
rozdrażnienie i zmęczenie,
pogorszenie samopoczucia, zwłaszcza u osób starszych i dzieci.
Eksperci podkreślają, że nasz wewnętrzny zegar biologiczny potrzebuje kilku dni, by się przystosować do nowego rytmu. Warto więc w tym okresie zadbać o regularny sen, ruch na świeżym powietrzu i lekką dietę.
Od kilku lat trwa w Unii Europejskiej dyskusja nad zniesieniem obowiązku zmiany czasu. W 2019 roku Parlament Europejski opowiedział się za tym, by państwa członkowskie samodzielnie zdecydowały, czy pozostaną przy czasie letnim, czy zimowym. Mimo to w praktyce zmiana czasu wciąż obowiązuje, bo kraje UE nie uzgodniły wspólnego stanowiska. W Polsce za utrzymaniem systemu czasowego nadal stoi odpowiednie rozporządzenie rządowe.
Poranki stają się jaśniejsze, co ułatwia wstawanie.
Wieczory są ciemniejsze, co może wpływać na obniżenie nastroju.
Zmianę szczególnie odczuwają osoby pracujące na zmiany oraz kierowcy – wzrasta liczba wypadków spowodowanych zmęczeniem i gorszą widocznością.
Pomysłodawcą „nowoczesnego” czasu letniego był hobbysta zbierający owady. George Vernon Hudson z Nowej Zelandii, entomolog, w 1895 r. zaproponował przesunięcie zegarków o dwie godziny, aby po pracy mieć więcej światła na zbieranie owadów. To pokazuje, że zmiana czasu nie zaczęła się wyłącznie od rządów czy gospodarki, ale także od mniej formalnych pomysłów.
W nocy ze zmiany czasu z letniego na zimowy PKP Intercity wprowadza specjalne procedury, by uniknąć opóźnień. Część pociągów, zwykle kilkanaście składów dalekobieżnych, zatrzymuje się na wybranych stacjach na około godzinę, aby dostosować się do cofnięcia zegarów z 3:00 na 2:00. Dzięki temu podróżni docierają do celu zgodnie z rozkładem, mimo że podróż formalnie trwa godzinę dłużej. PKP Polskie Linie Kolejowe przygotowują się wcześniej do tej operacji, opracowując dokładne plany i nadzorując pracę dyżurnych ruchu oraz systemów sterowania. Wszystko po to, by zmiana czasu przebiegła bez zakłóceń i nie wpłynęła na bezpieczeństwo ani punktualność pociągów.
W Piotrkowie Trybunalskim od przyszłego roku szykują się zmiany dotyczące ulicznego oświetlenia, związane właśnie ze zmianą czasu na zimowy. Obecnie po zmianie czasu na zimowy system działa jak w ubiegłym roku, ponieważ ręczne przestawienie 211 skrzynek jest niemożliwe. Po modernizacji oświetleniem będzie można sterować zdalnie, co umożliwi szybkie dostosowanie jego pracy do pory roku i warunków.
Zmiana czasu na zimowy to tradycja, która trwa w Polsce od dziesięcioleci. Choć dziś przynosi więcej dyskusji niż realnych oszczędności, wciąż pozostaje elementem naszego kalendarza. Warto więc pamiętać, by w ostatni weekend października cofnąć zegarki o godzinę i dać sobie trochę czasu na przyzwyczajenie się do nowego rytmu dnia.
Komentarze 10