Nasz czytelnik Paweł Makowiec zwrócił uwagę na dramatycznie pogarszający się stan zabytkowej lokomotywowni kolei wąskotorowej w Piotrkowie. Interweniował w tej sprawie u Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. ŁWKZ potwierdził, że stan obiektu jest zły.
Pan Paweł tak opisuje historię lokomotywowni: Status zabytku, który w 1994 roku przyznano całemu zespołowi stacji, niestety nie sprawia że ktokolwiek dba o stan znajdujących się na niej budynków (z wyjątkiem dworca).Najbardziej widać to właśnie po lokomotywowni.
W 2018 roku, gdy z braku południowych wrót wjazdowych można było dostać się do środka, w stropie zaczęły pojawiać się pierwsze dziury, zaś jedna z belek podstropowych (jętka?) zaczęła się łamać. Około 2019 roku wszystkie okna oraz południowe wrota zostały zamurowane przez zarządcę.
W 2020 roku najprawdopodobniej wspomniana belka niewytrzymała i złamała się, co spowodowało częściowe zapadnięcie się dachu w pochodzącej z lat 20. XX wieku południowej części lokomotywowni, nie przerywając jednak ciągłości kalenicy.
Stan ten utrzymywał się przez następne 4 lata, stopniowo ulegając dalszemu pogorszeniu. Na podstawie dostępnych informacji, zdjęć oraz obserwacji własnych szacuję, że między majem i lipcem 2024 roku nie wytrzymały kolejne belki podstropowe oraz krokwie, co spowodowało ostateczne zawalenie się ok. 75% dachu do środka lokomotywowni. Najpóźniejszą datę zawalenia sugerują udostępnione zdjęcia satelitarne w Google Maps, które zostały wykonane 30 lipca 2024 (per Google Earth Pro, gdzie również są dostępne). Brakuje ok. 10 metrów dachu zarówno na ścianie zachodniej, jak również w ciągu kalenicy.
W środku oprócz pokrycia dachu widać także krokwie z zawalonej części. Zniszczenia z zewnątrz (do środka nie można się dostać inaczej niż głównymi wrotami z udziałem zarządcy stacji, czyli PKP SA) oceniłem po południu18 kwietnia. Dziurę widać nie tylko będąc na stacji, lecz także z ulicy Przemysłowej, gdy stanie się w odpowiednim miejscu, np. na skrzyżowaniu z ulicą Południową. Załączam zdjęcia - z wiadomych powodów nie podchodziłem bliżej budynku oraz na wysokość samej dziury.
Łódzki Konserwator Zabytków odpowiedział na pytania czytelnika. Czy prawda jest, że południowa część dachu lokomotywowni wąskotorowej na stacji Piotrków Trybunalski Wąskotorowy uległa prawie całkowitemu zawaleniu do wnętrza budynku? W trakcie przeprowadzonej w dniu 17.12.2024 r. kontroli, stwierdzono m.in., że pokrycie dachowe w części południowej budynku parowozowni jest obecnie zarwane, fragmenty więźby i pokrycia dachowego zalegają wewnątrz budynku. Na jakim etapie znajdują się sprawy, o których wspomniano w piśmie z 06 czerwca 2024 r? Upoważnieni pracownicy WUOZ w Łodzi przeprowadzili w dniu 17.12.2024 r. kontrolę przestrzegania przepisów u.o.z.o-.z. (WUOZ-ZN.5180.56.2024.IJ). Wynikiem przeprowadzonej kontroli było wydanie decyzji nakazującej przeprowadzenie robót budowlanych z dnia 22.01.2025 r. z terminem wykonania do dnia 31.12.2026 r. Właściciel złożył odwołanie od w/w decyzji do MKiDN.
Ponadto obecnie trwa analiza pod kątem nałożenia administracyjnej kary pieniężnej za niewykonanie zaleceń pokontrolnych. Jaki jest stan pozostałych budynków na terenie stacji poza budynkiem stacyjnym wraz lokomotywownią? W odniesieniu do budynku magazynu – podczas kontroli stwierdzono m.in.: że pokrycie dachowe nad wejściem do piwnicy posiada widoczne mocne zużycie (ubytki, pęknięcia, rozwarstwienia papy), więźba dachowa jest uszkodzona z widocznymi śladami zalań i porażeniem biologicznym.
Dach zarwany w narożniku południowo-zachodnim oraz wokół komina. Na elewacjach widoczne glony i porosty oraz zawilgocenie budynku w partii cokołowej. System odprowadzenia wód opadowych uszkodzony i niekompletny. Stolarka okienna z ubytkami w szkleniu, częściowo zabezpieczona płytami OSB. Zawilgocenia i zasolenia ścian w części parterowej budynku. Wokół budynku roślinność w postaci samosiewów. W odniesieniu do drewnianego szaletu - pokrycie dachowe w części zachodniej jest zarwane, na pozostałym obrysie dachu z licznymi prześwitami i uszkodzeniem pokrycia z papy.
Więźba dachowa oraz konstrukcja z desek z porażeniem biologicznym, widocznymi zalaniami i ubytkami. Detal elewacji w postaci geometrycznej falbany niekompletny i uszkodzony. Czy którakolwiek ze stron podejmowała działania mające na celu wyrejestrowanie zespołu stacji kolei wąskotorowej w Piotrkowie Trybunalskim?
W okresie od 2020 roku do chwili obecnej ani ze strony właściciela, ani na wniosek ŁWKZ nie wystąpiono do MKiDN o skreślenie z rejestru zabytków zespołu stacji kolei wąskotorowej w Piotrkowie Trybunalskim. Jednocześnie tutejszy organ dziękuje za interwencję w przedmiotowej sprawie oraz wyraża szacunek za zainteresowanie i troskę o dobro zabytków w województwie łódzkim.
Z wielu, wielu udostępnionych mi wspomnień, opisów a także komentarzy dotyczących Piotrkowskiej Kolei Wąskotorowej widzę, że wciąż żyje ona w pamięci piotrkowianek i piotrkowian (samowarek, sulejowski wypierdek, ciuchcia to tylko przykłady potocznych określeń). Tym bardziej boli mnie fakt, że jedno z ostatnich związanych z nią istniejących miejsc na mapie miasta popada w ruinę - jak zresztą widać, uszkodzenia dachu pojawiły się również na sąsiadującym z lokomotywownią budynku magazynu – pisze dalej pan Paweł.
Komentarze 18