Wśród twórców konstytucji są cztery osoby związane z Piotrkowem i regionem: Stanisław Małachowski, Tomasz Ostrowski, Tomasz Maruszewski oraz Józef Pawlikowski. - Oni dążyli do tego, by podkreślić znaczenie miast i znaczenie mieszczaństwa wśród ludności polskiej. Taki zapis rzeczywiście został zawarty w Konstytucji 3 Maja. Było to bardzo istotne z uwagi na to, że od tego momentu społeczeństwo polskie to przestała być tylko szlachta, ale mianem społeczeństwa określano również inne stany, w tym mieszczaństwo i chłopów. Rzeczpospolita stała się nowoczesnym państwem oświeconym – mówi Paweł Kendra, pracownik Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim.
Przypomnijmy, że w latach 1791-1792 prezydentem Piotrkowa Trybunalskiego był Aleksander Watson, potomek kupców szkockich, którzy przybyli do Piotrkowa. To pierwszy obcokrajowiec, który objął najważniejszą funkcję w mieście. Bardzo szybko zasymilował się z lokalną społecznością. Jako jeden z pierwszych prezydentów podpisał się pod tekstem wierności mieszczan Konstytucji 3 Maja.
Konstytucja 3 maja została ustanowiona ustawą rządową przyjętą tego dnia przez sejm. Została zaprojektowana w celu zlikwidowania obecnych od dawna wad opartego na wolnej elekcji i demokracji szlacheckiej systemu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Konstytucja zmieniła ustrój państwa na monarchię dziedziczną, ograniczyła znacząco demokrację szlachecką, odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi (gołocie), wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc najgorsze nadużycia pańszczyzny. Konstytucja formalnie zniosła praktycznie nieużywane od 27 lat (od wprowadzenia w 1764 roku skonfederowanej organizacji pracy sejmu) liberum veto.
Paradoksalnie jej uchwalenie doprowadziło do kolejnych rozbiorów. Ale za to dziś możemy czerpać z jej dziedzictwa.
Komentarze 0