W ciągu roku mniej więcej raz tornada, czyli najsilniejsze trąby powietrzne pojawiają się na terenie naszego kraju, tych słabszych może być więcej. Najczęściej trąby powietrzne występują na Pomorzu, ale są one najsłabsze, te silniejsze występują na obszarze między Śląskiem i Zachodnią Małopolską, częścią Łódzkiego i Mazowsza.

 - Jest to związane z tym, że najczęściej występują tam gwałtowne burze, podczas których mogą powstawać tornada. Większa dynamika w atmosferze, powoduje, że jest tam więcej energii, bo globalnie wzrasta temperatura. Na podstawie wstępnych prognoz, tworzonych na dobę lub dwie doby przed wystąpieniem burzy jesteśmy w stanie określić, czy będziemy mieć do czynienia z burzami, które są zdolne do wygenerowania trąby powietrznej, ale samo jej wystąpienie jest praktycznie nieprzewidywalne. Często tworzą się one w ciągu zaledwie kilku minut. Średnica trąby powietrznej może mieć kilkaset metrów, taki obiekt przemieszcza się z prędkością burzy, która ją unosi - ok. 40-60 km/h, ale prędkość w wirze jest dużo większa i właśnie ją oceniamy. Nie jesteśmy w stanie zmierzyć tej prędkości, ale na podstawie zniszczeń możemy ją oszacować. Powstała siedmiostopniowa Skala Fujity, oceniająca poziom intensywności tornad na podstawie zniszczeń zabudowy i rzadziej roślin. Tornado, które osiąga 7. stopień w tej skali, może spowodować ogromne zniszczenia, bo prędkość w jego wirze wynosi nawet 400 km/h - powiedział nam synoptyk Mateusz Barczyk z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

Trąby powietrzne, które osiągają te ekstremalne wartości (F3, F4 Fujity) na szczęście występują w Polsce bardzo rzadko. Takiemu zjawisku nie da się zapobiec, więc teoretycznie jesteśmy bezbronni, dlatego warto śledzić prognozy i stosować się do alertów pogodowych.

W 2008 roku potężna trąba powietrzna spustoszyła gminę Gorzkowice. Fot.: Agencja ARWO.

W tym tygodniu synoptycy prognozują lokalne burze, ale ten typ pogody, charakteryzujący się obecnością chłodnych mas powietrza, też może być groźny. W niezbyt dynamicznej atmosferze również mogą powstawać leje powietrzne i wiry schodzące do ziemi, tornado jednak się nie pojawi.