Objawy nerwicy natręctw mogą się różnić w zależności od osoby, a do powszechniejszych należą obsesje, kompulsje, a także lęk i niepokój – mówi dr n. med. Sławomir Adam Wolniak, specjalista psychiatra, prezes Wolmed Sp. z o.o. Szpital i Poradnie.
Obsesje to natarczywe myśli, trudne do kontrolowania i często niepożądane, mogą też mieć postać powtarzających się obrazów (nieprzyjemnych, przerażających lub wulgarnych) oraz natrętnych impulsów, takich jak konieczność wykonania pewnej czynności w celu zapobieżenia czemuś złemu. Nerwica natręctw ma też postać kompulsyjnych zachowań, czyli powtarzających się czynności, wykonywanych w odpowiedzi na obsesje w celu złagodzenia niepokoju. Może przejawiać się skomplikowanymi rytuałami, nie wykonanie których może wywoływać niepokój. Ma też postać uporczywej potrzeby sprawdzania, porządkowania, czyszczenia lub liczenia przedmiotów. Zaburzeniom obsesyjno-kompulsyjnym często towarzyszą także częste uczucie niepokoju, obaw lub strachu, trudności w koncentracji i skupianiu uwagi na innych działaniach, a także utrudnione codzienne funkcjonowanie, ze względu na natarczywe myśli i kompulsywne zachowania.
Objawy nerwicy natręctw mogą być różnorodne i mieć różną postać u konkretnych osób. Przyczyny występowania OCD nie są jednoznaczne, mogą wynikać z kombinacji różnych czynników biologicznych, psychologicznych i środowiskowych. Jej występowanie może wynikać z nieprawidłowości w układzie neurochemicznym mózgu, zwłaszcza związanych z neuroprzekaźnikami, takimi jak serotonin czy dopamina. Ma to związek z regulacją nastroju, lęku i kontroli impulsów. Ryzyko wystąpienia nerwicy natręctw zwiększa się u osób, które doświadczyły stresującego lub traumatycznego wydarzenia życiowego, bądź mają trudności emocjonalne. Czasami objawy OCD mogą pojawić się po traumatycznym wydarzeniu, takim jak utrata bliskiej osoby czy przemoc. Ponadto, zdaniem niektórych naukowców, nerwica natręctw może wynikać z pewnych wzorców uczenia się i warunkowania. Na przykład, gdy osoba wykonuje określone rytuały lub kompulsje w odpowiedzi na obsesje, może odczuwać chwilową ulgę lub złagodzenie niepokoju. To pozytywne wzmocnienie może utrwalać te zachowania i prowadzić do ich powtarzania.
Leczenie nerwicy natręctw może przebiegać różnymi metodami, w zależności od indywidualnych potrzeb i preferencji pacjenta. Najskuteczniejsze podejście terapeutyczne zwykle obejmuje kombinację terapii psychologicznej i leczenia farmakologicznego. Za skuteczną terapię dla OCD uznawana jest terapia poznawczo-behawioralna. CBT skupia się na identyfikowaniu i zmianie niezdrowych wzorców myślenia i przekonań związanych z obsesjami. Polega na stopniowym eksponowaniu pacjenta na sytuacje, które wywołują lęk związany z obsesjami, ale bez wykonywania kompulsji. Jest to nazywane terapią ekspozycji i reakcji zaporowych (ERP). Terapia poznawczo-behawioralna może również obejmować techniki redukcji stresu i umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. W leczeniu nerwicy natręctw powszechnie stosowane są też leki, a w szczególności selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), które mogą znacznie zmniejszyć nasilenie objawów OCD u pacjentów. Leki pomagają w regulacji neurochemicznych dysfunkcji mózgu i zmniejszeniu objawów lęku oraz obsesji i kompulsji. Możliwości leczenia farmakologicznego należy omówić z lekarzem psychiatrą, który może przepisać odpowiednie leki, regularnie monitorować ich skuteczność, a także ewentualne skutki uboczne. Dobrze jest też mieć na uwadze, że nerwica natręctw często współwystępuje z innymi zaburzeniami psychicznymi. Mogą one mieć wpływ na przebieg OCD i skuteczność leczenia. Do najczęściej współwystępujących są zaburzenia lękowe, nastroju, odżywiania oraz po traumatycznym stresie.
Współistnienie tych zaburzeń może utrudniać diagnozę, leczenie i proces zdrowienia. Dlatego ważne jest, aby podczas diagnozy i leczenia OCD zwrócić uwagę na potencjalne inne zaburzenia, aby zapewnić pacjentowi kompleksowe podejście terapeutyczne.
Więcej na: www.wolmed.pl
* Powyższa porada jest sugestią i nie zastępuje wizyty u specjalisty. W przypadku problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.
