W rodzinnym albumie potomków znanego piotrkowskiego artysty malarza, Franciszka Gnypa (1894-1970), znajdują się trzy zdjęcia, oznaczone datą 1938, przedstawiające dość niezwykłą wizytę w Piotrkowie szybowca wyczynowego CW-5 bis, egzemplarza seryjnego z zakrytą kabiną pilota. Niestety nie udało się rodzinie artysty odtworzyć dokładnej daty wydarzenia. Wiadomo jednak, że owe fotografie wykonano na terenie dzielnicy Budki (obecnie osiedle Mickiewicza) latem, wspomnianego 1938 roku oraz, że przylot i lądowanie CW-5 bis w Piotrkowie były związane z zainteresowaniami i znajomościami najstarszego z synów Franciszka Gnypa, Tadeusza. Ten (ur. 1917 r.) absolwent Gimnazjum Państwowego Męskiego im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie w drugiej połowie lat 30. był studentem Wydziału Budowy Maszyn Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki (dawniej H. Wawelberga i S. Rotwanda) w Warszawie i od dziecka przejawiał zainteresowania lotnicze.

 
Wracając jednak do „wizyty” CW-5 bis w Piotrkowie: – Zdjęcia przedstawiają szybowiec po lądowaniu. Są dobrej jakości i bardzo interesujące. Jest tam moja rodzina ze strony dziadka. Sądząc po zainteresowaniu, było to niecodzienne wydarzenie – mówi Tomasz Gnyp. – Mogę przypuszczać, że mój wujek Tadeusz (na jednym ze zdjęć trzyma owiewkę) pomagał swojemu koledze ze studiów w złożeniu szybowca i przygotowaniu do transportu. Pilot szybowca stoi obok mojego taty Stanisława (na zdjęciu chłopiec w krótkich spodenkach i białej podkoszulce, przyp. aut.). Sam lądowałem wielokrotnie w terenie przygodnym. Po dokładnym obejrzeniu zdjęć myślę, że niewiele się zmieniło. Przyroda latem jest taka sama. Wyszkolenie pilota, przygotowanie do przygodnego lądowania niezmienne. Reakcje ludzi i chęć pomocy są podobne.

 
W ten sposób Piotrków, choć w niewielkim stopniu, wpisał się w okres zasadniczego rozwoju rodzimego szybownictwa, który przypadł na lata 1933-1937.

 
Jak podaje portal www.samolotypolskie.pl szybowiec CW-5 bis (znany także jako: CW-5 bis/33) to polska konstrukcja zaprojektowana przez inż. Wacława Czerwińskiego w latach 1932-1933, na zlecenie Departamentu Lotnictwa Cywilnego Ministerstwa Komunikacji. Ustanowiono na nim kilka rekordów, m.in. w 1933 roku krajowy rekord długości lotu, w 1934 roku kobiecy rekord przewyższenia 9750 m oraz rok później rekordową wysokość 2540 m. W latach 1933-1937 był popularnym szybowcem wyczynowym, do wybuchu II wojny światowej używanym w polskich szkołach szybowcowych i aeroklubach.

(fot. zbiory rodzinne rodziny Gnypów)

Materiały:

www.samolotypolskie.pl