Witaj maj, 3 maj
Dla Polaków błogi raj
Witaj maj, 3 maj...

Kto wie być może tą starą pieśń śpiewali Ci, którzy w spontanicznym wiecu zebrali się na głównej ulicy miasta w 125 rocznicę uchwalenia konstytucji 3 Maja.Było to w 1916 roku. W spontanicznym uniesieniu, na fali patriotycznych uczuć ówcześni piotrkowianie przemianowali ulicę Pocztową, na ulicę 3 Maja. Dlaczego tą a nie inną? To proste. Do wybuchu I wojny swiatowej ulica Pocztowa nosiła miano Ruskiego Traktu, to tu znajdował się pałac gubernatora i  kancelarie carskiego rządu. Nadanie więc mu nazwy ściśle związanej z polskością miało być rodzajem zadośćuczynienia za wszystkie lata zaborczego terroru. Nowa nazwa  przyjęła się na krótko. Tylko przez rok czasu widniała na mapie Piotrkowa. W roku 1917 ówczesne władze miasta zadecydowały, iż ranga wydarzenia, jakim było uchwalenie pierwszej w Europie konstytucji, nakazuje by jej miano otrzymała najpiękniejsza aleja nad Strawą, czyli dawna aleja Aleksandryjska, dziś 3 Maja.

Ogromną rolę w kształtowaniu niepodległościowe aspirajce mieszkańców naszego miasta odegrała ówczesna inteligencja. Dzięki niej już na początku I wojny światowej w Piotrkowie bujnie rozkwitła patriotyczna działalność. Mające wówczas miejsce na świecie wydarzenia sprawiły, że wielu piotrkowian zaczęło w nich dostrzegać zapowiedź zbliżających się zmian na mapie Europy. Nadzieja jaka wówczas pojawiła się w ich sercach stała się motorem wielu działań, jakie zostały podjęte nad Strawą w ciągu następnych lat.

Co ciekawe Aleja 3 Maja nosiła miano konstytucji do roku 1952. Wtedy na skutek zmian ustrojowych zamieniono ową nazwę na imię i nazwisko ówczesnego wodza PRL-u Bolesława Bieruta. Do przedwojennej nazwy aleja powróciła na początku lat dziewięćdziesiątych.

Konstytucja 3 Maja 1791 roku – pierwsza ustawa zasadnicza w Europie (druga na świecie po konstytucji amerykańskiej), wzmacniała władzę państwową znosząc „liberum veto” i wolną elekcję, wprowadzając dziedziczność tronu w dynastii saskiej. Administracja państwowa miała zostać ograniczona i unowocześniona, wszechwładza magnaterii ograniczona. Odebrano prawa polityczne szlachcie gołocie, bogate mieszczaństwo uzyskało prawo nabywania dóbr ziemskich. Chłopom obiecywano „opieke prawa i rządu konstytucyjnego krajowego”.

Co ciekawe powiaty piotrkowski i radomski jako pierwsze poparły Konstytucje 3 Maja.

Agawa