Nowe prawo zakłada, że gminy przejmą pieczę nad odpadami. To one w przetargach wybiorą firmy, które będą odbierać odpady. Właściciele nieruchomości - na których obecnie ciąży obowiązek samodzielnego podpisywania umów na odbiór śmieci - na mocy nowego prawa będą uiszczać gminie obowiązkową opłatę za gospodarowanie odpadami. Na razie ustawę przyjął Sejm, a wkrótce zajmie się nią Senat.
Wydaje się jednak prawie pewne, że wejdzie ona w życie. W Piotrkowie prezydent powołał już nawet doradcę ds. zagospodarowania odpadów komunalnych. Ustawa nie podoba się jednak przedsiębiorcom zajmującym się śmieciami.
Jak wynika z oficjalnych statystyk Eurostatu, nasz kraj jest na (tym razem zaszczytnym) szarym końcu w Unii Europejskiej pod względem produkowania śmieci. Na jednego Polaka przypada 316 kg odpadów. Dla porównania w Niemczech jest to 587 kg, a w Danii 833 kilogramy. Niestety większość z nich znajduje się na wysypiskach. Tymczasem do 2013 roku Polska ma obowiązek zejść poniżej 50% ilości śmieci znajdujących się na składowiskach (obecnie ten poziom wynosi w naszym kraju aż 87%, a w Unii Europejskiej 47% ). Jeżeli do tego czasu nie osiągniemy narzuconego pułapu, czekają nas sankcje w wysokości do 250 tys. euro miesięcznie.
Ceny
Nowe prawo może spowodować wyraźny spadek opłat za wywóz śmieci. Według rządowego uzasadnienia do ustawy obecnie, jak się szacuje, miesięczna przeciętna opłata za gospodarowanie odpadami wynosi 60 zł w przeliczeniu na gospodarstwo domowe (trzy osoby). Rocznie daje to kwotę 720 złotych.
W gminach, w których wywóz śmieci już odbywa się na zasadach, które ma upowszechnić ustawa, jest dużo taniej. W Legionowie opłata wynosi 25,5 zł, a więc 306 zł w skali roku. W wielkopolskich Komarnikach roczny koszt wywozu śmieci na osobę w 2010 roku zamykał się w kwocie 85 złotych, czyli 255 zł na rodzinę. Jeszcze mniej już dziś płacą mieszkańcy Pszczyny, gdzie odebranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych kosztuje 3-osobową rodzinę 18,60 zł, co rocznie daje kwotę 223,20 złotych. To o 70 procent mniej niż w sytuacji, gdy to nie gmina zajmuje się gospodarką odpadami – wylicza portal Money.pl.
A jak będzie w Piotrkowie? - Docelowo będziemy jednak płacić mniej za śmieci, ponieważ będzie to stawka uśredniona i - co ważne - będą nieco inne mechanizmy ściągania i odbierania śmieci - tłumaczy Włodzimierz Pawlak, doradca prezydenta ds. zagospodarowania odpadów komunalnych. - Jeśli chodzi o stawki, to trudno mi na dziś powiedzieć, jakie one będą. Stawka będzie na pewno zróżnicowana w zależności od produkcji, bo tutaj inne będą dla mieszkańców bloków, inne dla mieszkańców domków jednorodzinnych – dodaje.
Aby płacić mniej, odpady trzeba będzie jednak segregować. Leniwi – czyli ci, którzy będą wszystkie śmieci wrzucać do jednego kosza - zapłacą o wiele więcej.
- Wprowadzony zostanie podatek śmieciowy dla mieszkańców Piotrkowa. Pieniądze będą wpływały do gminy, która będzie regulować wszelkie płatności związane z utylizacją i odbiorem odpadów z wybranymi w przetargach przedsiębiorcami. Każdy z właścicieli domków będzie musiał wypełnić tzw. deklarację odnośnie produkcji śmieci, która będzie złożona do UM. Wszelkie umowy będą zawarte między Urzędem a firmami odbierającymi – wyjaśnia zasady nowego “rozdania” W. Pawlak.
Gdy nowa ustawa wejdzie w życie, każdy, kto ma podpisaną umowę na wywóz śmieci, będzie mógł ją od ręki wypowiedzieć. Jeśli tego nie zrobi, zacznie płacić podwójnie – dotychczasowemu odbiorcy i gminie, która będzie pobierać nowy podatek śmieciowy. Działające na rynku firmy z dnia na dzień stracą budowaną przez lata pozycję. Oczywiście będą mogły startować w ogłaszanych przez gminy przetargach. Dla mniejszych po kilku przetargowych porażkach może to jednak oznaczać rychłe bankructwo.
W Piotrkowie najprawdopodobniej miasto będzie podzielone na kilka stref i na każdą będą zorganizowane przetargi. Szansę więc mają wszystkie firmy działające na naszym lokalnym rynku: Juko, Hak, Remondis, Bracia Strach. – Nowe prawo nie bardzo mi się podoba – powiedział nam jeden z przedsiębiorców, ale tylko nieoficjalnie. Szefowie firm nie bardzo chcą bowiem rozmawiać o tym, co ich czeka w nowym roku.
Dlatego posiłkujemy się wypowiedzią Michała Dąbrowskiego, wiceprzewodniczącego Polskiej Izby Gospodarki Odpadami (prezes spółki Remondis Sanitech Poznań), który dla “Gazety Wyborczej” powiedział: - Ta ustawa to pójście na skróty i cofnięcie się do gospodarki nakazowo-rozdzielczej z czasów Hilarego Minca. To koniec z zasadami wolnego wyboru firmy wywozowej i zrównanie wszystkich mieszkańców bez względu na to, czy to staruszka produkująca 200 kg śmieci na rok, czy zamożny mężczyzna produkujący 400 kg. Biedni będą dopłacać do bogatych.
Bez śmieci?
Najważniejszy cel tej ustawy to likwidacja dzikich wysypisk. A tych także w naszym regionie nie brakuje. Wystarczy przejechać się do podpiotrkowskiego lasu. Na śmieci z terenu miasta narzekają też wójtowie ościennych gmin. – W naszych lasach pojawiają się samochody z piotrkowską rejestracją, pozostawiając po sobie osobliwe “pamiątki” - żalił się niedawno reporterowi Strefy FM wójt gm. Rozprza Janusz Jędrzejczyk.
Jeśli trzeba będzie płacić podatek śmieciowy, to nikomu nie powinno się już opłacać wywozić śmieci do lasu. Nie trafią tam też stare lodówki czy telewizory. Nowe prawo wprowadza bowiem obowiązek tworzenia punktów gromadzenia odpadów problemowych. Tam każdy będzie mógł bezpłatnie dostarczyć zużyty sprzęt. Być może będzie można raz w roku zamówić za darmo wywózkę niepotrzebnych “gratów”.
- Na pewno gmina będzie chciała uzyskać korzyści takie, aby miasto było czyste. I to będzie cały nasz zysk, a wszystkim mieszkańcom to się będzie opłacało – mówi z nadzieją Włodzimierz Pawlak.
(aw)
