Posłowie proponują m.in. wprowadzenie DNA osób zaginionych do bazy danych i nakłonienie policji do intensywniejszych poszukiwań. Za usprawnieniem tych procedur opowiada się też piotrkowska policja oraz fundacja Itaka, która pomaga w odnajdywaniu tych, którzy zaginęli.
- Każda zmiana mająca na celu polepszenie i usprawnienie procedury osób poszukiwanych jest wskazana - mówi Ewa Drożdż z Komendy Miejskiej Policji w Piotrkowie.


Zmiany postuluje również znana fundacja Itaka, której założyciele uważają, że ten system można znacznie usprawnić. Podjęli nawet działania w tym kierunku.

- Itaka - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych od dłuższego czasu przedstawia swoje postulaty zmian w systemie poszukiwań. Prezentowaliśmy je m.in. jesienią 2010 r. posłom sejmowej Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji - mówi Joanna Gogolińska, specjalista ds. PR z Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych Itaka.
O co apelowała Itaka? - O przestrzeganie procedury natychmiastowego przyjęcia przez policję zgłoszenia o zaginięciu; o zmianę sposobu kategoryzowania osób zaginionych - częstsze kwalifikowanie zaginionych do I kategorii zaginięcia, która pociąga za sobą działania policji o większym zakresie; a także o usprawnienie przepływu informacji o osobach zaginionych w Krajowym Systemie Informacyjnym Policji (KSIP); o zmiany w prawie, których celem jest poprawienie sytuacji rodzin osób zaginionych; o skrócenie terminu uznania osoby zaginionej za zmarłą; o wprowadzenie obowiązku wypłaty zasiłku pogrzebowego w przypadku, gdy pogrzeb odbywa się na podstawie sądowego uznania za zmarłego, bez ciała zaginionego; o wprowadzenie instytucji kuratora dla osoby zaginionej, którego rolą byłoby zabezpieczenie praw i interesów osoby zaginionej oraz jej rodziny; o przeprowadzenie usystematyzowanej i finansowanej z budżetu państwa akcji szkoleniowej na temat postępowania w przypadku zaginięć, skierowanej do policji i służb ratowniczych - mówi Joanna Gogolińska z Itaki.


Jak jest w tej chwili? Piotrkowscy policjanci mówią o dwóch kategoriach osób zaginionych.

- Pierwsza kategoria to osoby małoletnie do 15 roku życia, a zaginięcie ich zgłaszane jest po raz pierwszy; osoby, które z różnych względów wymagają opieki innych i nie mogą samodzielnie kierować swoim postępowaniem oraz jeżeli z okoliczności zawiadomienia wynika możliwość popełnienia przez zaginionego samobójstwa. Druga kategoria to wszyscy pozostali, ale w obydwu przypadkach działania zaczynają się natychmiast, różna jest tylko ich chronologia - mówi Ewa Drożdż z piotrkowskiej policji.
Zakończenie czynności poszukiwawczych - jak twierdzą policjanci - następuje po wyczerpaniu wszystkich możliwości poszukiwawczych.
- Nie oznacza to jednak, że zupełnie zamykany jest proces poszukiwań. W każdym momencie mogą być one wznowione ze względu na pojawienie się nowych okoliczności dotyczących zaginionego - dodaje Ewa Drożdż.


Czy te działania policji nie przynoszą zadowalających efektów, skoro potrzebne są fundacje takie jak Itaka?
- Fundacja Itaka powstała 11 lat temu, aby poszukiwać ludzi zaginionych i wspierać ich rodziny. Nie zastępujemy działań poszukiwawczych prowadzonych przez policję - Itaka poszukuje tych osób, których zaginięcie zostało wcześniej zgłoszone na policję. Nasze działania mają charakter szerszy niż policyjne (np. poprzez poszukiwania w Internecie, monitoring portali społecznościowych). Nasze działania poszukiwawcze realizujemy w każdym zgłoszonym do nas przypadku i do skutku. Obok działań poszukiwawczych, udzielamy wsparcia rodzinom zaginionych. Realizujemy także działania profilaktyczne, których celem jest zmniejszenie liczby zaginięć - dodaje Joanna Gogolińska z Itaki.

- W piotrkowskiej policji podstawą wszczęcia poszukiwań jest przyjęcie pisemnego zawiadomienia i rejestracja osoby zaginionej w policyjnych bazach danych - informuje Ewa Drożdż. - Następnie osoba kwalifikowana jest do odpowiedniej kategorii i stosownie do tego podejmowane są czynności. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnego podejścia (np. ktoś ginie kila razy w roku) - dodaje.
Jak ta procedura wygląda w fundacji Itaka?

- Aby zgłosić zaginięcie do Itaki należy wypełnić i wysłać do nas arkusz zgłoszeniowy, dostępny na stronie www.zaginieni.pl, w którym znajdują się pytania na temat osoby zaginionej i okoliczności zaginięcia. Warunkiem podjęcia poszukiwań jest wcześniejsze zgłoszenie zaginięcia na policję. Zakres realizowanych działań poszukiwawczych zależy od specyfiki danego przypadku. Do działań realizowanych przez fundację należą: praca specjalistów non stop przy linii wsparcia w sprawie zaginionych dorosłych i dzieci, koordynacja poszukiwań zaginionych w Polsce i za granicą, prowadzenie publicznej Bazy Danych Osób Zaginionych oraz bazy osób o nieustalonej tożsamości NN na www.zaginieni.pl, publikacja informacji o zaginięciu w mediach w Polsce i za granicą, współpraca z ambasadami, konsulatami, ośrodkami pomocy społecznej, kontaktowanie się z informatorami, wolontariuszami, współpraca ze Strażą Miejską, organizacjami w innych krajach o profilu podobnym do fundacji Itaka, działania w Internecie - poprzez portale społecznościowe, stały kontakt z jednostkami policji zajmującymi się poszukiwaniami w całej Polsce oraz z Wydziałem ds. Poszukiwań w Komendzie Głównej Policji. Linie wsparcia (działają 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu) - dyżurują tu przeszkoleni pracownicy i wolontariusze gotowi do przyjęcia zgłoszenia zaginięcia i udzielenia innej pomocy:801-24-70 70, 22 654-70-70, 116-000 - telefon w sprawie zaginionego dziecka - mówią przedstawiciele fundacji.


Ile udało się znaleźć tych, którzy nie wrócili do domu?

- W 2010 r. otrzymaliśmy 1250 zgłoszeń zaginięć, aż 907 osób udało się odnaleźć - mówi Joanna Gogolińska z Itaki.
- W 2010 r. policja odnotowała 30 osób zaginionych, w tym ustalono miejsce pobytu w 15 przypadkach. W jednym przypadku odnaleziono zwłoki, a w 14 kolejnych przypadkach osoby same powróciły do miejsca swojego zamieszkania - podsumowuje Ewa Drożdż.

Niestety Przemek nie znalazł się w szczęśliwej czternastce.


Ewa Tarnowska