Związek Strzelecki „Strzelec” to organizacja o ponad stuletniej tradycji. Rodowód tej współczesnej, wywodzi się ze Związku Strzeleckiego utworzonego w 1910 r. we Lwowie i Towarzystwa „Strzelec” powstałego w Krakowie. Na początku I wojny św. z organizacji strzeleckich powstała I Kompania Kadrowa, na czele, której stanął Józef Piłsudski. Główne Archiwum Strzeleckie, które istniało w stolicy, zostało spalone w czasie powstania warszawskiego. Zbiory, które udało się uratować z pożogi wojennej znajdują się w Centralnym Archiwum Wojskowym. W Centralnym Archiwum Strzeleckim w Piotrkowie przechowywane będą akta z „bieżącej” działalności tej organizacji, tj. od 1989 r. Znajdą się w nim sprawozdania z działalności, składy jednostek, programy szkoleń, itp.

O tym, kiedy zaczęto myśleć o utworzeniu Centralnego Archiwum Strzeleckiego w Piotrkowie opowiada Dziekan Wydziału Filologiczno-Historycznego UJK prof. Marek Dutkiewicz: - Pod koniec lat 90. nawiązaliśmy współpracę z jednostką strzelecką z Bełchatowa i Panem Józefem Wodzińskim [przyp. red. brygadier ZS; przyczynił się do reaktywacji Związku Strzeleckiego „Strzelec” OSW w Bełchatowie]; organizowane było kilka sesji, jeździłem na wykłady, wspieraliśmy się historycznie, i tak się to rozwijało na zasadzie, że o sobie wiedzieliśmy. W pewnym momencie, Pan Wodziński, bo właściwie to jest jego inicjatywa jako osoba zbierająca tę dokumentację od dobrych kilkunastu lat doszedł do wniosku, że należałoby to gdzieś w jednym miejscu zdeponować jednak nie miał sił, ani  środków, ani kogoś kto mógłby się tym zająć. Dokumentacja do niego wpływała i była składana w jednej szafie., wtedy zrodził się pomysł, żeby u nas znaleźć na to miejsce. Tym bardziej, że prowadzimy historię wojskowości, a jednym z jej elementów jest sprawa idei niepodległościowej. Poza tym mamy studentów ze Studenckiego Naukowego Koła Archiwistów, którzy w formie ćwiczeń mogą dokonać ich uporządkowania.

Uczelnia tworząc Centralne Archiwum Strzeleckie chce także zachęcić młodzież strzelecką do studiowania historii wojskowości w Piotrkowie Trybunalskim. W oparciu o jednostkę strzelecką w Bełchatowie mają być organizowane dodatkowe kursy. Prócz tego, jak mówi dziekan, jest pomysł, aby Związek Strzelecki dał stypendium osobom, które wyróżniają się w swojej działalności w organizacji oraz na studiach, np. opłacając akademik.

- Archiwum służyć będzie nie tylko zarchiwizowaniu istotnych wydarzeń, z działalności organizacji. Może stać się także podstawą do pisania prac licencjackich i magisterskich dla studentów – dodaje prof. Dutkiewicz.

Ewelina Młynarczyk