Założenia zmian zostały przedłożone przez ministra infrastruktury.
KPRM podkreśliła, że bezpieczeństwo w ruchu drogowym jest priorytetem rządu i przypomniała, że zaproponowane rozwiązania to realizacja zapowiedzi premiera Mateusza Morawieckiego z exposé. "Zmiany pozwolą na skuteczniejszą walkę z niebezpiecznymi kierowcami na drodze m.in. poprzez zaostrzenie kar dla sprawców przestępstw i wykroczeń drogowych" - zapewniła KPRM. Dodała przy tym, że nowe rozwiązania uwzględniają również przydzielenie renty osobom bliskim ofiar wypadków ze skutkiem śmiertelnym spowodowanych przez pijanych kierowców.
W ramach przedłożonych założeń zmian, zaproponowano także powiązanie wysokości stawek ubezpieczeń OC z liczbą punktów karnych i rodzajem popełnianych przez kierowcę wykroczeń. Wpływy z grzywien będą przekazywane wyłącznie do Krajowego Funduszu Drogowego, z którego są finansowane inwestycje drogowe.
Zgodnie z policyjnymi danymi w 2020 roku doszło do 23 540 wypadków drogowych mających miejsce na drogach publicznych, w strefach zamieszkania lub strefach ruchu. W ich wyniku 2 491 osób poniosło śmierć, a ranne zostały 26 463 osoby, w tym 8 805 ciężko. Co istotne, prawie 90 proc. wypadków spowodowali kierowcy.
W 2020 roku z winy pijanych kierowców doszło do 1 656 wypadków, w których zginęło 216 osób, a rannych zostało 1 847 osób. W odniesieniu do ogólnej liczby wypadków spowodowanych przez kierujących, sprawcy pod wpływem alkoholu stanowili 7,9 proc.
Najważniejsze rozwiązania zaproponowane przez rząd umożliwiają nakładanie przez organy kontroli ruchu drogowego i orzekania przez sądy wyższych kar pieniężnych za szczególnie niebezpieczne wkroczenia.
Podwyższono dolną granicę wymiaru kar grzywny za zachowania, które zostały uznane za najbardziej niebezpieczne m.in. naruszaniu praw osób pieszych, niestosowanie się do znaków drogowych i sygnalizacji świetlnej, naruszaniu dopuszczalnych prędkości jazdy.
Podwyższono także maksymalną wysokość grzywny z 5 tys. zł do 30 tys. zł w przypadku wykroczeń drogowych oraz podwyższono maksymalną wysokość grzywny do 3,5 tys. zł w postępowaniu mandatowym.
Podwyższono również mandat karny w wysokości do 5 tys. zł za przekroczenie dopuszczalnej prędkość jazdy o ponad 30 km/h, natomiast w przypadku recydywy grzywna mandatu będzie wynosiła od 3 tys. zł do 5 tys. zł.
Wpływy z grzywien będą przekazywane do Krajowego Funduszu Drogowego.
Kierunkowo uzgodniono zmiany w zakresie orzekania przez sądy wyższych kar pozbawienia wolności przez kierowców prowadzących po pijanemu. Zaostrzenie kar będzie dotyczyć: "prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości; przestępstw drogowych, popełnionych w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego grozić; przestępstw drogowych popełnionych w stanie nietrzeźwości po raz kolejny".
Umożliwione ma być też orzeczenie renty dla ofiary wypadku spowodowanego przez pijanego kierowcę bezpośrednio w postępowaniu karnym. Przyznanie renty przez sąd będzie miało miejsce z urzędu, bez jakiegokolwiek wniosku osoby uprawnionej lub prokuratora.
Zaproponowano wprowadzenie instytucji czasowego niedopuszczenia do ruchu pojazdu, jeśli kierowała nim osoba nie posiadająca wymaganego uprawnienia: czasowe niedopuszczeniu pojazdu do ruchu na trzy miesiące; wprowadzenie kary pieniężnej w wysokości 10 tys. zł.
Miałby się także zmienić system dotyczący punktów karnych. Będą one kasowane dopiero po upływie 2 lat. Za naruszenie przepisów ruchu drogowego kierowca będzie mógł dostać nawet 15 punktów karnych, obecnie maksymalna liczba punktów za niektóre wykroczenia to 10. Zniesione zostaną też szkolenia, po odbyciu których liczba punktów kierowcy ulega zmniejszeniu.
Uzależniona ma być wysokość składki OC od liczby punktów karnych. Firmy ubezpieczeniowe będą miały wgląd do systemu CEPiK i dzięki temu będą mogły dostosować stawek ubezpieczenia do historii wykroczeń kierowcy oraz otrzymanych przez niego punktów karnych.
"Projekt ustawy zostanie przyjęty przez Radę Ministrów po dokonaniu korekt legislacyjnych wynikających z przebiegu dyskusji na Radzie Ministrów oraz finalnych uzgodnień między ministrem infrastruktury i ministrem sprawiedliwości w zakresie zmian w kodeksie karnym" - dodano.
Autor: Daria Kania
