Wszystko zaczęło się w listopadzie 1918 roku, gdy wraz z polską państwowością powstał Państwowy Centralny Zakład Epidemiologiczny. 5 lat później został on przekształcony w Państwowy Zakład Higieny, który w swej działalności łączył zadania sanitarne z badawczymi.

W 1952 roku powstały wojewódzkie i powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne. Ich zadaniem był nadzór bieżący i akcje sanitarno-porządkowe.

Państwową Inspekcję Sanitarną - w skrócie PIS (sic!) utworzono w sierpniu 1954 roku. Nowa struktura posiadała kompetencje w zakresie nadzoru zapobiegawczego, profilaktyki i zwalczania chorób zakaźnych i zawodowych oraz bieżącego i popularyzowania zasad higieny oraz zapobiegania chorobom.
 
W 1975 r. przeprowadzono reformę administracyjną, która zniosła powiaty i utworzyła 49 województw. Strukturę PIS dostosowano do nowej siatki administracyjnej poprzez zastąpienie powiatowych, miejskich i dzielnicowych inspektorów sanitarnych przez inspektorów terenowych, a rozporządzeniem ustalono siedziby i terytorialny zakres działania poszczególnych terenowych inspektorów sanitarnych.

W związku z kolejną reformą administracyjną, tym razem w III RP, i powstaniem powiatów oraz 16 dużych województw zmieniono strukturę PIS, której zadania mieli odtąd wykonywać inspektorzy wojewódzcy, powiatowi, portowi i kolejowi – przy czym organy na szczeblu wojewódzkim i powiatowym zostały włączone w skład administracji zespolonej (chodzi o powiązanie organizacyjne organów tej administracji wyróżnionych przedmiotem działania, należących do różnych działów administracji rządowej), odpowiednio województwa i powiatu.

Terenowymi organami PIS są państwowi inspektorzy sanitarni, pod kierunkiem których działają stacje sanitarno-epidemiologiczne w tym w Piotrkowie.

Początki służby sanitarnej w naszym mieście datują się na 1947 rok. Działało tu wówczas Biuro Sanitarne z siedzibą przy Wojska Polskiego 14. W 1952 roku utworzono kolumny sanitarne dla miasta i powiatu. W tym samym roku w budynku przy Bieruta 21 powstała Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. Pracowało w niej wówczas 16 osób. Dwa lata w lokalu przy Wojska Polskiego 77 później utworzono Miejską Stację Sanitarno – Epidemiologiczną. W 1962 roku obie stacje połączono w jedną, powiatową.

W czerwcu 1975 na bazie powiatowej stacji powstała Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, która mieściła się w trzech budynkach: Wojska Polskiego 14 i 36 oraz Bieruta 21. Obejmowała swoim zasięgiem 11 miast i 52 gminy.

Obecny kształt piotrkowskiego sanepidu w budynku w al. 3 Maja (dawniej Bieruta) jest efektem kolejnych reorganizacji z 2003 roku (i wcześniejszych w 1999). Obecnie stacja zatrudnia nieco ponad 100 osób.