W niedzielę, 27 sierpnia, w ramach cyklu wydarzeń „Koncerty na Trakcie” na scenie Miejskiego Ośrodka Kultury został zaprezentowany taneczny spektakl „Skrzypek na dachu” w wykonaniu zespołu „Kontra”. Taneczne widowisko, oparte na słynnej powieści Szolema Alejchema „Dzieje Tejwi Mleczarza”, zostało wyprodukowane przez Magdalenę Jakubiak, zaś od strony reżyserskiej i choreograficznej przygotował je Tomasz Balcerek. Spektakl powstał wiosną bieżącego roku z okazji II Festiwalu Kultury Żydowskiej „Sprawiedliwi 2017”, organizowanego przez Prywatną Szkołę Podstawową im. Rafała Orlewskiego w Piotrkowie. – Można powiedzieć, że jest to pierwsza na świecie taneczna wersja literackiego dzieła Szolema Alejchama – mówi Tomasz Balcerek. – W tej wersji, mojej autorskiej, spektakl zawiera pełną fabułę, która ukazuje życie w małej carskiej wiosce Anatewce, zamieszkiwanej przez społeczność żydowską i rosyjską. Głównym bohaterem jest biedny mleczarz Tejwi, który ma żonę i pięć córek, które chce wydać za mąż wedle tradycji. Powtarza on często, że życie jest tak chwiejne jak skrzypek na dachu, ale równowagę pozwala mu utrzymać właśnie tradycja. Niemniej córki Tejwiego chcą wyjść za mąż za tych, których kochają, a nie zgodnie z wyborem swatek. Kolejnym problemem, wokół którego rozwija się akcja „Skrzypka...”, jest narastająca w wiosce niechęć Rosjan do Żydów. Z czasem ci ostatni są zmuszeni opuścić rodzinną Anatewkę. Łącznie widowisko tworzy jedenaście scen.
Oryginalny w formie, dynamiczny w wykonaniu, zaskakujący wizualnie i muzycznie. Tak pokrótce można powiedzieć o spektaklu zatańczonym przez „Kontrę”. Połączenie elementów tradycyjnych tańców żydowskich, jak chociażby tańca z butelkami, z modern dance czy baletem neoklasycznym oraz klezmerskich utworów ze współczesnym brzmieniem, między innymi „Contradanza” Vanessy Mae, stworzyło wyjątkowe w wymowie dzieło, które zapada w pamięć. Pełne energii sceny zbiorowe przeplatają się tu z kameralnymi popisami solowymi i duetami, nadają tempo widowisku, skupiają uwagę publiczności i zapewniają ciągłość opowiadanej historii. Pod względem choreograficznym spektakl niezwykle wymagający dla tańczących, i nie chodzi tu tylko o technikę czy synchronizację kroków, ale także o umiejętność wyrażania ruchem emocji. Warto jeszcze dodać, że zespół „Kontra” to dziewczęca grupa taneczna, tym bardziej należą się tancerkom słowa uznania, za świetne wykonanie układów, w których raczej spodziewalibyśmy się zobaczyć tancerzy. W postać Tejwiego Mleczarza wcieliła się Nel Jakubiak.
Po spektaklu „Irena Sendlerowa – sprawiedliwa”, który „Kontra” wystawił w ubiegłym roku, „Skrzypek na dachu” jest drugim dziełem zespołu, nawiązującym do dziejów i tradycji narodu żydowskiego. W październiku, to taneczne widowisko zostanie zaprezentowane na Nowej Scenie Żydowskiej w Łodzi.
Niedzielna prezentacja „Skrzypka na dachu” odbyła się w ramach ww. cyklu „Koncerty na Trakcie” oraz obchodów 800-lecia Piotrkowa Trybunalskiego i został sfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Współorganizatorem wydarzenia było także Muzeum Historii Polski.
Tekst: Agawa
Foto: YoAnna