Komendant Olejnik niech się na takich jasełkach nie brata z władzą, tylko zabierze w końcu do roboty, bo nie widać, żeby w Piotrkowie w ogóle była policja, patrząc na stan zagrożenia i ogólne bezprawie, od ulicy zaczynając na podpaleniach firm kończąc.

00

Sklave to on też tam był??
To pewnie cukier wybrał do kieszeni z cukierniczki i wodę z kwiatków wypił. Pożartować nie wolno ze świątecznego przeżarcia się?

00

Przecież czuwał doctor wybitny specjalista od....

A Mazur Piotrkowski był serwowany??? I jak smakował????
Przecież ciasto to stało się ostatnio ozdobą i przysmakiem wielkanocnego stołu na wielu salonach wojewódzkich i powiatowych....

00

A co na nim było? Wizerunek prezydenta?

00

Słońce motywem Świąt Wielkanocnych .W pozostałym okresie słońce według pani asystentki nie występuje. Chowa się za Drogą Mleczną ?

00

Jajko Doroty Jankowskiej robiło "wrażenie"!!!

00

Czy znajdzie się ktoś z dziennikarzy by zrobić w końcu ten numer i sprawdzić znajomość języków obcych w mowie płynnej Pani Asystentce ?

00

Czy sanepid był powiadomiony o spożywaniu zbiorowego śniadanka w miejscu pracy ? :)))

00

Wyspa Wielkanocna (hiszp. Isla de Pascua, Territorio Especial de Isla de Pascua, polinez. Rapa Nui, ang. Easter Island) – wyspa na południowym Oceanie Spokojnym w centralnej części Wzniesienia Wschodniopacyficznego.
3791 mieszkańców (70% stanowią Polinezyjczycy), jedyna miejscowość to Hanga Roa. Należy do Chile, wchodzi w skład regionu Valparaíso. Znajduje się w odległości 2078 km od najbliższej zamieszkanej wyspy - Pitcairn i 3600 km od brzegów Chile i jest najbardziej oddaloną od wysp i lądów zamieszkaną wyspą na świecie. Znana jest przede wszystkim ze znajdujących się na niej wielkich kamiennych posągów przedstawiających głowy - moai.


Historia
Według literatury wyspa została zasiedlona około roku 300-400 n.e. przez osadników z Hawajów. Niektórzy naukowcy twierdzą jednak, że mogło to mieć miejsce około roku 700-800 n.e. na co wskazuje datowanie radiowęglowe. Polinezyjczycy prawdopodobnie przybyli z Markizów przywożąc ze sobą banany, taro, kurczaki, czy szczury.
Inna teoria rozpropagowana przez Thora Heyerdahla mówi, że część późniejszych mieszkańców wyspy zwanych długouchymi przybyła na Wyspę z Ameryki Południowej. Mają o tym świadczyć m.in. uprawy słodkiego ziemniaka znajdującego się na wyspie, podania mieszkańców, jak również cechy wyglądu dawnych mieszkańców wyspy, wynikające z posągów. Heyerdahl doświadczalnie dowiódł możliwości przepłynięcia z Ameryki Południowej do Polinezji tratwą (Kon-Tiki). Według podań, arystokratyczni długousi w trakcie powstania ciemiężonej ludności pochodzenia polinezyjskiego (tzw. krótkousi) zostali prawie zupełnie zgładzeni (wojna domowa na Wyspie rozegrała się po 1722 - odkrycie wyspy przez Holendrów - a przed 1773/1774 - lądowanie Jamesa Cooka). Późniejsze badania nie wykazały powiązań genetycznych współczesnych mieszkańców Wyspy Wielkanocnej z mieszkańcami Ameryki Południowej, co jednak biorąc pod uwagę całkowitą zagładę "długouchych" niekoniecznie musi całkowicie podważać teorię Heyerdahla.
Kontakt Europejczyków z wyspą rozpoczął się w niedzielę wielkanocną 1722 roku, gdy Holender Jacob Roggeveen odkrył na wyspie 2000-3000 mieszkańców, jakkolwiek cywilizacja ta mogła wcześniej dochodzić do 10000-15000 mieszkańców. Taki spadek liczby mieszkańców spowodowany został przez wyczerpanie naturalnych zasobów wyspy oraz ścięcie wszystkich drzew. Według podań ustnych w wyniku tego doszło do walk oraz kanibalizmu z powodu braku żywności.Inna koncepcja mówi, że populacja mieszkańców była stabilna, a przyczyną kłopotów żywnościowych i wyginięcia lasów był nadmierny rozwój populacji szczura polinezyjskiego.
Do połowy XIX wieku wielkość populacji odbudowała się do poziomu ok. 4000, aby w przeciągu 20 lat, w wyniku wywożenia tubylców do pracy niewolniczej w Peru oraz Chile populacja ta zmniejszyła się do 110 mieszkańców w 1877. W tym czasie mieszkańcom narzucono wyznanie katolickie. Po interwencjach, m.in. biskupów chilijskich, zaprzestano wywożenia mieszkańców, tym którzy przeżyli niewolniczą pracę pozwolono wrócić, lecz niestety większość z nich zmarła w wyniku epidemii grypy. Po zaprzestaniu porwań populacja mieszkańców wyspy znów zaczęła się zwiększać.
W 1888 wyspa została przyłączona do Chile przez Policarpo Toro. Wg spisu z 2005 roku populacja liczy 3791 mieszkańców i w porównaniu ze spisem z 1982 odnotowano znaczny wzrost (populacja w r. 1982 wynosiła 1936 osób). Jest to spowodowane przede wszystkim imigracją Europejczyków na wyspę. Jednocześnie zmniejsza się w społeczności udział Polinezyjczyków (z 70% w 1982 do 60% w 2005)
Na wyspie znaleziono drewniane tabliczki pokryte pismem, zwanym rongorongo, które nie zostało odczytane.
Geografia
Krater Rano Kau w Parku Narodowym Rapa Nui
Wyspa Wielkanocna należy do najbardziej izolowanych miejsc na Ziemi. Znajduje się na Pacyfiku, ponad 2000 km od wyspy Pitcairn i ok. 3600 km od wybrzeży Chile. Obszar Rapa Nui wynosi 163,6 km2. Jej długość to ok. 15 km, a szerokość ok. 20 km.
Wyspa jest pochodzenia wulkanicznego i uformowały ją pomiędzy 750 000 a 100 000 lat temu cztery główne wulkany: Rano Kau (przy którym znajduje się dawne centrum pałacowo-ceremonialne), Rano Raraku (z kamieniołomem, w którym powstawały moai), Puakatike na Półwyspie Poike oraz Terevaka (najmłodszy z wulkanów, będący jednocześnie najwyższym wzniesieniem Rapa Nui - 507 m n.p.m.). Z uwagi na swoje geologiczne pochodzenie wyspa jest zbudowana ze skał tufowych, w których powstało wiele jaskiń (do najbardziej znanych należą: Ana Te Pahu i Ana Kai Tangata). Tego samego pochodzenia geologicznego co Wyspa Wielkanocna są także sąsiednie wyspy: Motu Nui i Motu Iti oraz skała pomiędzy nimi a Rapa Nui - Motu Kao Kao.
Klimat Wyspy Wielkanocnej stanowi odmiana morska klimatu podzwrotnikowego. Do najcieplejszych miesięcy należy luty, a pora chłodna to okres od lipca do sierpnia, przy czym najbardziej deszczowy jest kwiecień.
Park Narodowy Rapa Nui [edytuj]
Obszar 71.3 km² (ok. 45% powierzchni wyspy) objęty jest ochroną w ramach Parku Narodowego Rapa Nui (Parque Nacional Rapa Nui). Park utworzono w 1935 roku, a w 1996 roku został on wraz ze znajdującymi się na jego terenie moai wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Teren Parku dzieli się na siedem sekcji: Rano Kau, Puna Pau, Rano Raraku, Anakena, Ahu Akivi, Wybrzeże Północne (Costa Norte) i Hanga Roa (obszar miejski na Rapa Nui).
Gospodarka
Gospodarka Wyspy oparta jest głównie na turystyce. Co roku wyspę odwiedza ok. 30 tys. turystów. Średni okres pobytu to ok. 3-4 dni, wydatki - ok. 500 USD na osobę, co daje przychód z turystyki w kwocie ok. 15 milionów USD rocznie. Wyspa jest strefą "Tax Free" co oznacza, że jej mieszkańcy nie płacą podatków. Główną atrakcję stanowią kamienne figury moai.
Mieszkańcy trudnią się także rolnictwem, rybołówstwem, hodowlą koni, drobiu i bydła. W przeszłości na wyspie hodowano wyłącznie owce. Uprawia się banany, taro, kukurydzę, warzywa (w minimalnych ilościach), trzcinę cukrową, figowce i bataty. Większość żywności sprowadzana jest drogą morska bądź lotniczą z kontynentu, w związku z czym jej ceny są wyższe niż w Chile kontynentalnym. Drogą morska sprowadzana jest też reszta zaopatrzenia (na wyspie nie ma przemysłu).
Przez lata rozwinęło się również rzemiosło. Wyrabia się głównie naszyjniki z muszli, drewna i ptasich piór, rzeźby moai - zarówno kamienne jak i drewniane oraz wiele innych przedmiotów takich jak misy i ozdoby nawiązujące zdobnictwem do lokalnych motywów mitologicznych.
Moai
Częściowo zakryte ziemią porzucone moai w pobliżu kamieniołomu Rano Raraku
Miejsce to znane jest przede wszystkim z około 900 kamiennych posągów, zwanych moai stawianych na kamiennych platformach ahu. Stanowią one najbardziej znane osiągnięcie cywilizacji polinezyjskich mieszkańców wyspy. Większość z nich została wykuta w tufie wulkanicznym pochodzącym z wulkanu Rano Raraku przy pomocy narzędzi z bazaltu. Kamieniołom, w którym obrabiano materiał, porzucono nagle. Świadczą o tym niedokończone posągi. Przeznaczenie tych obiektów nie jest dotychczas znane. Powstało na ten temat wiele teorii, mówiących o posągach jako wyobrażeniu bóstw, czy przodków. Nie wiadomo też, jak przemieszczano ciężkie bloki kamienia. Prawdopodobnie używano do tego drewnianych płóz. Moai wycinano kamiennymi narzędziami ze skały wulkanicznej. Polinezjaniści zgodnie przyjmują, że budowa posągów została przerwana nagle w XVI wieku. Powodem było prawdopodobnie przeludnienie wyspy, klęska głodu i wybuch walk międzyplemiennych.
Fauna i flora
Drzewa rosnące obecnie na wyspie (głównie eukaliptus i akacja) mają ok. 50 lat i zostały przywiezione z Chile. Kiedyś znajdowały się tam lasy trop ikalne, ale tubylcy prawdopodobnie doszczętnie je wycięli budując łodzie, domy i transportując moai. Spowodowało to wyjałowienie gleby i klęskę głodu.
Na wyspie występowały palmy prawdopodobnie podobne do palmy kokosowej. Należały do gatunku Paschalococos disperta, które ostatecznie zostały doszczętnie wycięte około roku 1650. Na Wyspie Wielkanocnej występowało również co najmniej 6 endemicznych gatunków ptaków lądowych, m.in. papugi, czaple i płomykówki, chruściele oraz kilka gatunków ptaków morskich tj. petrele, fregaty, nawałniki. Powodem ich zagłady było wylesienie wyspy oraz ich wykorzystanie jako źródło pożywienia we wczesnych czasach zasiedlenia przez ludzi.
Nazwa wyspy
Wyspa została odkryta w drugi dzień Wielkanocy, stąd nazwa wyspy.
Transport lotniczy
Jedynym lotniskiem na wyspie jest port lotniczy Mataveri. Pas startowy został w latach 80. XX wieku wydłużony na podstawie umowy między prezydentem Chile Augusto Pinochetem i prezydentem USA Ronaldem Reganem. Obecnie ma on 3318 metrów długości i jest zapasowym lądowiskiem dla promów kosmicznych.
Władcy Wyspy Wielkanocnej
Wyspę Wielkanocą zasiedlono pomiędzy IV i IX wiekiem n.e. Według miejscowej mitologii pierwszym #039;ariki (tj. królem) został Hotu Matu'a, który przybył ze swoim ludem z regionu Hiva. Legenda mówi, że kapłan imieniem Haumaka odbył podczas snu lot nad Pacyfikiem i dotarł na wyspę, którą nazwał Te Pito ‘o te Kāinga (Środek Ziemi). Po tym widzeniu Hotu Matu'a wysłał siedmiu zwiadowców, którzy po powrocie oznajmili władcy, że znaleźli ląd widziany przez kapłana. Następnie cała ludność przepłynęła na podwójnych canoe do wyspy. Legendę tę upamiętnia platforma Ahu A Kivi, w środkowo-zachodniej części Wyspy, z podobiznami siedmiu zwiadowców (są to jedyne - z ponad 900 - moai zwrócone twarzami do morza).
Następcy Hotu Matu'a
Krótko przed swoją śmiercią pierwszy 'ariki Rapa Nui podzielił wyspę pomiędzy wszystkich swoich synów:
* Tu'u Maheke jako najstarszy potomek otrzymał terytorium pomiędzy plażą Anakena a formacją skalną Maunga Tea-Tea (na Półwyspie Paike);
* Miru odziedziczył ziemie pomiędzy Anakeną i obecnym miastem Hanga Roa;
* Marama otrzymał teren pomiędzy Anakeną i wulkanem-kamieniołomem Rano Raraku;
* Raa osiadł na Półwyspie Paike, na północny-zachód od Maunga Tea Tea;
* Koro Orongo dostał ziemie pomiędzy platformą Akahanga i Rano Raraku
* Hotu Iti przypadła cała wschodnia część Wyspy Wielkanocnej (z częścią Rano Raraku);
* Tupahotu i Ngaure podzielili się resztą centralnej i południowej części Wyspy Wielkanocnej.
W następnych latach ośmiu dziedziców pierwszego 'ariki podzieliło się na dwa duże klany: Ko Tu‘u Aro na północnym-zachodzie i Hotu Iti na południowym wschodzie. Najbardziej królewskimi okazali się potomkowie Miru, którzy objęli władzę dziedziczną nad wszystkimi Ko Tu'u Aro, twierdząc, że władzę otrzymali z rąk bogów.
Podział na dwa plemiona doprowadził do wzajemnej rywalizacji, m.in w budowie większych od konkurentów moai, a w skrajnych wypadkach do wojen domowych. W wyniku tych konfliktów część moai została zniszczona lub uszkodzona, a w XVIII wieku ostatnia wojna doprowadziła do zagłady arystokratycznych długouchych. Przybycie peruwiańskich handlarzy niewolników ostatecznie położyło kres królestwu, gdyż ostatni 'ariki - znający m.in pismo rongorongo i obrzędy - Kai Mako‘i ‘It został schwytany w 1862 i zmarł w Peru w ciągu roku.
Ciekawostka
Aby zdobyć władzę i tytuł 'ariki pretendenci do tronu uczestniczyli w specjalnym wyścigu (tradycja prawdopodobnie od końca XV lub od XVI wieku, gdy przybyła ludność z Ameryki Południowej): z Orongo- forma centrum pałacowo-ceremonialnego - na stoku wulkanu Rano Kau w południowej części wyspy - uczestnicy zbiegali do morza i płynęli do małej wyspy (a właściwie skały) Moto Nui, następnie wspinali się na nią, kradli jajo fregaty i chowając je w skórzanej kieszeni umieszczonej na czole rozpoczynali powrót. Cała trasa miała ok. 2 km, a zwycięzca zostawał nowym władcą.
Język rapanui - język z wschodniej gałęzi rodziny polinezyjskiej języków austronezyjskich używany przez rdzennych mieszkańców chilijskiej Wyspy Wielkanocnej na południowo-wschodnim Pacyfiku. Morfologicznie najbardziej zbliżony do języka markiskiego, fonologicznie do maoryskiego. W ostatnich dekadach w związku z migracjami ludności język ten został rozprzestrzeniony także na kontynentalną część Chile oraz inne wyspy Pacyfiku (zwłaszcza na Tahiti). Posługuje się nim w sumie blisko 5 tys. ludzi.
Język rapanui jako jedyny spośród języków Oceanii posiadał formę pisaną jeszcze przed przybyciem chrześcijańskich misjonarzy w XVII wieku. Zapisywany był pismem Rongorongo, rytym w drewnie. Pismo to pozostaje nieodczytane, ponieważ w XIX wieku peruwiańscy handlarze niewolników uprowadzili większą część populacji wyspy, a pozostała na wyspie ludność nie posiadała umiejętności czytania.



Źródła:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Wyspa_Wielkanocna
http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adcy_Wyspy_Wielkanocnej
http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_rapanui
http://www.wakacjezprzewodnikiem.pl/ameryka-poludniowa/wyspy-wielkanocne-rapa-nui.html
http://obiezyswiat.org/index.php?gallery=2586

00

Do Referendum zostało 8 m-cy.Amen

00