pH gleby - dlaczego jest takie ważne?
Wapnowanie gleby, a więc regulacja pH ma swoje uzasadnienie w jakości i ilości plonu. Rośliny uprawne reagują bowiem spadkiem poziomu plonowania w warunkach zbyt niskiego odczynu gleby.
Właściwe pH gleby wpływa na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby. Odczyn gleby w dużej mierze decyduje o rozpuszczalności w roztworze glebowym składników odżywczych, a więc ich dostępności dla roślin uprawnych. W glebach o nieuregulowanym pH spada dostępność makro i mikroelementów niezbędnych roślinom uprawnym do pełnego wykorzystania potencjału plonowania.
Zabieg wapnowania - czy aplikacja nawozów wapniowych to konieczność?
Biorąc pod uwagę, że przeważająca ilość gleb w Polsce to gleby kwaśne- wapnowanie gleby jest koniecznością. Zbyt kwaśny odczyn gleby ogranicza wchłanianie przez rośliny składników pokarmowych, co znacznie obniża plon - ilościowo i jakościowo.
Częstość i cykliczność stosowania nawozów wapniowych zależna jest od rodzaju gleby oraz przede wszystkim- pH gleby. Biorąc pod uwagę kategorię agronomiczną gleb: z gleb lekkich wapń szybciej jest wymywany i zabieg wapnowania powinien być przeprowadzany częściej. W glebach ciężkich wymywanie postępuje wolniej, dlatego też zabieg wapnowania można przeprowadzać rzadziej. Więcej o samym procesie wapnowania można przeczytaj tutaj: https://osadkowski.pl/pl/agrotechnika/wapnowanie/.
Konieczność wapnowania powinna być monitorowana poprzez analizę gleby pod kątem pH. Dawka i częstotliwość powinna być dostosowana do: wyników analiz gleby z uwzględnieniem specyficznych wymagań roślin uprawnych oraz rodzaju gleby.
Rodzaje nawozów wapniowych
Nawozy wapniowe zawierają różne formy chemiczne wapnia, mogą również zawierać dodatki innych składników pokarmowych np. magnezu. Ze względu na formę wapnia, która występuje w nawozach, mają one zróżnicowane zastosowanie i właściwości. Szeroki asortyment nawozów wapniowych znaleźć można na stronie https://osadkowski.pl/pl/oferta/nawozy/nawozy-wapniowe/.
Nawozy wapniowe zalecane do stosowania na glebach ciężkich i średnich, mogą zawierać w swych składzie wapń w formie tlenkowej CaO. Zawartość wapnia w przeliczeniu na CaO wynosi 60%. Wapno tlenkowe działa bardzo szybko i gwałtownie zmienia odczyn gleby. Nawożenie wapnem w formie tlenkowej na glebach lekkich, przepuszczalnych może spowodować przewapnowanie gleby.
Na wszystkich rodzajach gleby, w tym glebach lekkich, zalecane jest nawożenie wapnem w formie węglanowej. Zawartość wapna w przeliczenia na CaO wynosi w tym wypadku około 40%. Nawozy regulują odczyn gleby, ale ich działanie nie jest tak gwałtowne, jak w przypadku nawozów wapniowych tlenkowych. Niesie to ze sobą znacznie niższe ryzyko przewapnowania gleb.
Chcąc uzyskać podwójną korzyść: regulacja pH gleby oraz dostarczenia magnezu (brakuje go w przeważającej części gleb w Polsce) warto zastosować nawozy wapniowo-magnezowe. Nawozy te mogą w swym składzie zawierać wapń w formie tlenkowej, jaki i węglanowej. Możliwość stosowania jest analogiczna jak w nawozach niezawierających dodatku magnezu.
Czym jest przewapnowanie?
Zjawisko to dotyczy przede wszystkim gleb lekkich. Mówimy o nim wtedy, gdy do gleby zostanie wprowadzona zbyt duża dawka wapnia w formie tlenkowej (CaO), które bardzo gwałtownie zmienia odczyn gleb. Przewapnowanie pływa na pogorszenie właściwości fizycznych, biologicznych i chemicznych gleby. Może prowadzić również do nadmiernego przesuszenia gleby. Objawami zbyt dużej zawartości wapnia w glebie jest również ograniczenie pobierania składników odżywczych przez rośliny oraz nadmierny rozkład materii organicznej.
Jak uniknąć przewapnowania gleby?
Aplikacja nawozów wapniowych służy przede wszystkim regulacji pH gleby. Powinna być korzyścią dla upraw i gleby, nie powodować problemów między innymi przewapnowania. Punktem wyjścia do decyzji o wapnowaniu, powinna być wiedza, poparta analizami próbek gleby, w zakresie faktycznej konieczności wykonania nawożenia.
Skutecznym sposobem zapobiegania przewapnowaniu gleby jest również zabieg nawożenia nawozami organicznymi, w tym odzwierzęcymi. Zabieg nawożenia organicznego niejako buforuje gwałtowność zmiany odczynu pH. Pośrednio, przedłuża działanie wapnia wprowadzonego do gleby, rozkładając w czasie regulację odczynu.
