Czym są wakacje kredytowe?
Wakacje kredytowe to tymczasowe rozwiązanie dla zadłużonych konsumentów, którzy nie są w stanie sprostać spłacie rat. Inaczej mówiąc, jest to forma okresowego zawieszenia spłaty zobowiązania, czyli kredytu lub pożyczki. Bardzo prawdopodobne, że kredytobiorca zgłaszający do swojego banku lub firmy pożyczkowej wystąpienie uzasadnionych problemów z płynnością finansową, będzie miał możliwość odroczenia płatności rat na okres kilku miesięcy. Przeważnie zawieszenie spłaty trwa od 1 do 6 miesięcy. Wiele jednak zależy od dobrej woli instytucji finansowej, wysokości i rodzaju zobowiązania, a także przyczyny wystąpienia trudności kredytobiorcy.
Możemy rozróżnić dwa typy zawieszenia spłaty rat. Bardzo często rodzaj przyznanego zawieszenia spłaty uzależniony jest od wewnętrznych ustaleń banku lub pożyczkodawcy, a także ustaleń pomiędzy stronami. Częściowe zawieszenie spłaty jest pierwszym sposobem na zredukowaniu trudności ze zwrotem pożyczonych środków. Konsument w tym przypadku spłaca jedynie część odsetkową, a zawieszeniu podlega cześć kapitałowa raty.
Drugim, często bardziej pożądanym przez konsumentów rodzajem wakacji kredytowych, jest całkowite zawieszenie spłaty rat kredytu lub pożyczki. Konsument jest czasowo zwolniony ze spłaty zobowiązania, tzn. zaprzestaje spłaty zarówno części odsetkowej, jak i kapitałowej. Po zakończeniu prolongaty konsument powraca do regularnej spłaty całej kwoty składającej się na ratę.
W obu przypadkach musimy jednak pamiętać, że raty nie są anulowane, a jedynie przesunięte w czasie. To wiąże się z jednoczesnym wydłużeniem okresu kredytowania, o czas zawieszenia spłaty, lub podniesieniem kwoty kolejnych rat.
Ułatwienia w spłacie zobowiązań omawiane powyżej dotyczą komercyjnych wakacji kredytowych, które banki wprowadziły już jakiś czas temu. Ich warunki ustalane są indywidualnie w każdym banku według własnych zasad. Każdy bank odrębnie reguluje czas ich trwania, warunki przyznania, a także ich wysokość. W tym przypadku kluczowym wyznacznikiem przyznania wakacji kredytowych jest regularna spłata zobowiązania w okresie poprzedzającym wniosek o przyznanie czasowego zwolnienia ze spłaty kredytu. Przeważnie warunki, jakie należy spełnić, aby móc skorzystać z wakacji kredytowych ustalone są już na etapie zawierania umowy pomiędzy stronami. Co oznacza, że w niemal każdej umowie jest im poświęcony osobny paragraf.
Co się dzieje z ratami na wakacjach kredytowych?
Jak już wspomnieliśmy w okresie „łapania oddechu” przez konsumenta, możemy raty spłacać jedynie w części (odsetkowej), lub płatności są odroczone w całej wysokości. Nie oznacza to jednak, ze bank, czy firma pożyczkowa anuluje nam część długu. Na ogół wydłuży się nam okres spłaty. Przypuśćmy, że zawarliśmy umowę z instytucją finansową na okres 10 lat, czyli do spłaty mamy 120 rat kredytu. Jeżeli skorzystamy z odroczenia płatności na czas 3 miesięcy, kredyt spłacimy wówczas po 10 latach i 3 miesiącach. Liczba rat pozostanie bez zmian. Przerwa natomiast wydłuży nam okres spłaty.
To jednak niejedyne rozwiązanie, jakie proponują nam banki i firmy pożyczkowe. Innym rodzaje spłaty wakacji kredytowych, jest doliczenie niespłaconych rat do tych, które jeszcze pozostały nam do spłaty. Jednak jak to rozłożenie kształtuje się procentowo, uzależnione jest od ustaleń banku z kredytobiorcą. Dzięki tej metodzie wzrasta wysokość poszczególnych rat, ale nie wysłużą się okres kredytowania. Analogicznie do poprzedniego przykładu, jeśli mamy kredyt na 10 lat, a wakacje kredytowe trwają 3 miesiące, to kredyt musimy spłacić w ciągu 10 lat, jednak wysokość rat się podniesie.
Czy zawsze możemy skorzystać z wakacji kredytowych?
Przeważnie każdy bank oferuje wakacje kredytowe. Jednak banki mogą zastrzegać, że w danym okresie z odroczenia płatności można skorzystać np. tylko jeden raz. W przeciwnym razie mogłoby się okazać, ze kredyt na 10 lat spłacamy w ciągu 13 lat. To rozwiązanie byłoby z pewnością niekorzystne zarówno dla banków, jak i kredytobiorców. Bank może także odmówić wakacji kredytowych, jeśli przed złożeniem wniosku o czasowe zwolnienie z płatności, nie regulowaliśmy spłat w terminie. Inaczej mówiąc, jeśli wcześniej nie wywiązywaliśmy się z postanowień umowy, a tym bardziej, jeśli opóźnienia w spłacie nie wynikały ze złej sytuacji materialnej, lecz z niedopilnowania.
Wakacje kredytowe w firmach pożyczkowych również są możliwe, jednak nie każda firma je oferuje. Dlatego przed zawarciem umowy, szczególnie na pożyczki na raty, których spłata może wynosić nawet 5 lat i więcej, powinniśmy zapoznać się z warunkami umowy. Niekiedy pożyczkodawcy oferują inne warianty zawieszenia płatności. Więcej na temat bezpiecznego pożyczania możemy przeczytać na stronie internetowej lendup.pl.
Wady i zalety wakacji kredytowych
W przypadku wszystkich produktów finansowych, jak i rozwiązań z nimi związanymi możemy zaobserwować ich plusy i minusy. W przypadku wakacji kredytowych niewątpliwym plusem jest możliwość złapania chwilowego oddechu, w szczególności, gdy napotkaliśmy nieprzewidziane problemy. Bardzo częstym powodem chwilowego braku płynności finansowej jest utrata pracy, lub zdrowia. Często okres 3 czy 6 miesięcy wystarczy, by skierować swoją sytuację materialną na właściwe tory. Niekiedy jednak, gdy trudna sytuacja ma charakter przewlekły, warto rozważyć kredyt konsolidacyjny, szczególnie gdy ciążących zobowiązań mamy więcej.
Choć bank nie pobiera opłat za wakacje kredytowe, to pamiętajmy, że spłata zobowiązania nie zostaje anulowana, lecz przeniesiona w czasie, lub dołożona do kolejnych rat. Zwiększenie kolejnych rat może być niekiedy trudne do udźwignięcia, szczególnie przy kredytach hipotecznych, których raty urosły do gigantycznych kwot. Korzystając z wakacji kredytowych, musimy się również liczyć z tym, że zaciągnięcie w tym momencie innego zobowiązania może być utrudnione, a wręcz niemożliwe. Pamiętajmy o tym, że wszelkie informacje na temat postępów w spłacie widoczne są w raporcie BIK na nasz temat. Banki przesyłają te informacje do Biura Informacji Kredytowej, między innymi dlatego, aby uchronić konsumentów przed nadmiernym zadłużaniem.