USG ginekologiczne – co wykrywa i jakie są wskazania do jego wykonania?
USG ginekologiczne może wykryć naprawdę wiele nieprawidłowości i chorób. Wśród nich wyróżniamy chociażby zespół policystycznych jajników (PCOS), zaburzenia owulacji, zaburzenia we wzrastaniu lub złuszczaniu się endometrium, obecność ognisk endometriozy, guzów, nowotworów, mięśniaków czy polipów oraz obecność nadmiarowego płynu w zatoce Douglasa. Oprócz tego USG transwaginalne obrazuje nieprawidłowości anatomiczne – w tym przegrodę macicy czy macicę dwurożną.
Pacjentka powinna zgłosić się na badanie USG co roku (a co najmniej raz na dwa lata), w celach profilaktycznych. Oprócz tego trzeba je wykonać także u kobiet doświadczających nawracających bólów podbrzusza, zaburzeń miesiączkowania, bezowocnych starań o ciążę, bardzo obfitych krwawień miesiączkowych, trudności z donoszeniem ciąży czy też całkowitego braku miesiączki.
Wskazania do wykonania USG ginekologicznego obejmują także diagnostykę niepłodności (zwłaszcza w kontekście monitorowania kluczowych momentów cyklu kobiecego) oraz ciążę (w bardzo wczesnej ciąży lekarz jak najbardziej może pacjentce zaproponować badanie transwaginalne). Niekiedy ten rodzaj USG – a więc przez pochwę – wykorzystuje się do badania u pacjentek otyłych, u których USG przez powłoki brzuszne nie byłoby tak dokładne.
USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne – co wykrywa i kiedy się je wykonuje?
USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne również pomaga zobrazować struktury obecne w obrębie miednicy mniejszej (a więc macicę, jajowody, jajniki, pęcherz czy zatokę Douglasa), natomiast obraz uzyskany w ten sposób może być nieco mniej dokładny, niż w przypadku obrazu powstałego przy badaniu dopochwowym.
USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne wykonuje się z podobnych wskazań, jak to w wersji przezpochwowej. Jest ono proponowane osobom, które jeszcze nie współżyły (lub z innych powodów nie chcą poddać się badaniu przez pochwę). Dodatkowo jest ono oczywiście podstawowym badaniem obrazowym na różnych etapach ciąży.
Jak wygląda USG ginekologiczne? Przebieg badania i przygotowanie
USG ginekologiczne przezpochwowe wykonywane jest u pacjentki w pozycji leżącej. Lekarz wprowadza do pochwy cienką sondę, na którą nałożona jest zabezpieczająca osłonka pokryta żelem ułatwiającym wykonanie USG. Specjalista przesuwa sondę, dzięki czemu może uwidocznić wszystkie struktury obecne w miednicy mniejszej. Czasem lekarz może poprosić pacjentkę o lekkie uniesienie bioder, zgięcie kolan lub inną, drobną modyfikację pozycji, w celu uzyskania jeszcze lepszego obrazu. Po badaniu sonda jest wysuwana z pochwy, a pacjentka może się ubrać. USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne również wykonywane jest w pozycji leżącej, przy czym kobieta odsłania wówczas brzuch. Jest on pokrywany specjalnym żelem do USG, a następnie lekarz przesuwa sondę po brzuchu, obrazując interesujące go struktury na ekranie.
Szczególne przygotowanie do USG ginekologicznego nie jest konieczne (można zrobić je nawet w trakcie miesiączki – a u niektórych kobiet jest to nawet zalecane). Tuż przed samym badaniem, dla własnego komfortu, warto opróżnić pęcherz, by głowica wewnątrz pochwy nie naciskała na niego i nie powodowała nieprzyjemnych odczuć. Na początku wizyty lekarz zapyta na pewno o datę poprzedniej miesiączki i – jeśli istnieje taka konieczność – o historię chorób, dlatego można przygotować te informacje wcześniej.
USG ginekologiczne jest szeroko dostępnym badaniem, oferowanym przez wiele placówek – w tym przez przychodnie Salve obecne w wielu lokalizacjach w Łodzi oraz w Warszawie. Przy wskazaniach można zrobić je oczywiście w ramach refundacji (na NFZ), ale także prywatnie (bez konieczności uzyskania skierowania).
