Podstawowe badania neurologiczne – wywiad lekarski

Pierwsza wizyta neurologiczna u konkretnego lekarza zaczyna się od przeprowadzenia przez niego ważnych badań. Po krótkiej rozmowie z pacjentem neurolog przechodzi do badania prostych odruchów fizjologicznych. Polega ono na delikatnym uderzaniu specjalnym młoteczkiem np. w kolano, mięśnie przywodziciela czy w mięsień dwugłowy. Neurolog często ocenia stan zdrowia pacjenta, badając prawidłowość mowy, chodzenie i czucie powierzchniowe. Może też wziąć pod uwagę wzrok, słuch, a nawet zdolność pisania. Na podstawie tych badań dokonuje wstępnej oceny stanu zdrowia pacjenta. W razie potrzeby zleca kolejną partię badań, już zdecydowanie bardziej szczegółowych.

O co może spytać Cię neurolog?

Wizyta u neurologa ma w zdecydowanie większości przypadków podobny przebieg. Lekarz pyta o kilka ważnych kwestii pomocnych do podjęcia wstępnych ustaleń i badań. Najpewniej pojawi się pytanie o przyjmowane leki i przebyte choroby. Oprócz tego neurolog może podjąć dialog na temat stylu życia, diety, aktywności fizycznej, pracy i odporności na sytuacje stresogenne.

Te z pozoru mało znaczące sprawy mogą okazać się bardzo ważne w znalezieniu przyczyny schorzenia. Neurologia poniekąd wiąże się z inną dziedziną medycyny, z psychiatrią. Procesy, które niszczą układ nerwowy, mogą mieć swoje źródło w permanentnym stresie lub nieodpowiednim żywieniu. Dobry specjalista zawsze będzie szukał podstaw choroby, zaczynając od prześwietlenia problemu emocji człowieka.

Jakie badania wykonuje neurolog? Czego można się spodziewać?

Po krótkim wywiadzie i pierwszych fizykalnych badaniach neurolog zazwyczaj zleca kolejne, już bardziej ukierunkowane.

Tomografia komputerowa – to jedno z podstawowych badań zlecanych przez lekarza neurologa. Lekarz za pomocą specjalistycznego sprzętu działającego na zasadzie promieniowania rentgenowskiego wykonuje kilak zdjęć konkretnego miejsca (lub miejsc) na ciele pacjenta. Kilka tysięcy ujęć po złączeniu się w jeden trójwymiarowy obraz daje dokładny wgląd w badane miejsce.

Rezonans magnetyczny – jest dokładniejszym badaniem niż tomografia komputerowa, i co ważne, zupełnie nieinwazyjne. Rezonans magnetyczny to nowoczesna metoda obrazowania tkanek. Protony wodoru poddane działaniu silnego pola magnetycznego oddają skierowaną na nie energię, mającą postać fal radiowych. Na podstawie wyników lekarz może dokładnie stwierdzić stan struktur ośrodkowego układu nerwowego.

Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego – to kolejne ważne badanie, które wykonuje się za pomocą wkłucia lędźwiowego tzw. punkcji. Zleca się je w celu zdiagnozowania chorób mózgu i rdzenia kręgowego. Ocena parametrów chemicznych, fizycznych i biologicznych płynu pozwala wykryć stany zapalne i schorzenia o podłożu naczyniowym.

Elektroneurografia – to badanie pozwala z kolei na ocenę przewodnictwa w nerwach obwodowych. Jeśli okaże się, że jest nieprawidłowe, to znaczy, że doszło do uszkodzenia nerwu czuciowego lub ruchowego.

Elektromiografia – badanie służy do oceny pracy mięśni, a polega na poddaniu stymulacji elektrycznej nerwu. Za pomocą EMG można wykryć powstałe zaburzenia mięśniowe mające podłoże nerwowe.

Elektroencefalografia – polega na ocenie aktywności neuronów w korze mózgowej. Badanie przeprowadza się, zakładając na głowę pacjenta elektrody.

Oprócz bardziej zaawansowanych badań kierunkowych wykonuje się również badania laboratoryjne takie jak rozmaz krwi czy analiza składu moczu.

Kiedy wybrać się na wizytę do specjalisty?

Często bardzo trudno samodzielnie się zdiagnozować pod kątem neurologicznym. Dzieje się tak dlatego, że większość schorzeń daje nieswoiste objawy. Przyczyna niektórych z nich może być błaha, np. złe odżywianie się ubogie w witaminy i minerały czy przemęczenie psychofizyczne. Często też toczące się w organizmie stany zapalane układu kostnego, czy rozwijacie się zwyrodnienia, dają objawy bólowe oddziaływająca na nerwy. Czasami schorzenia laryngologiczne (np. zapalenie ucha czy błędnika) również trudno pomylić z neurologicznymi. Są to zawroty głowy czy szumy uszne, utrudniające codzienną aktywność. Do tego należy jeszcze dodać problemy z psychiką, które dotykają coraz większa ilość młodych ludzi.

Trudno więc samodzielnie ocenić, czy dane symptomy wiążą się ze schorzeniem neurologicznym, czy nie i potrzebna jest pomoc specjalisty. Potrzebne są konkretne badania, które pomogą zdiagnozować niepokojący pacjenta objaw czy grupę objawów. Kiedy więc wybrać się do neurologa? Jest kilka ważnych objawów, które mogą wynikać z uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Mogą też wynikać ze schorzeń mózgu i zmian naczyniowych wywołanych np. demielinizacją.

- nagłe osłabienie wzroku

- trudności z zasypianiem, niespokojny sen

- mrowienie kończyn i zaburzenia czucia

- bóle i zawroty głowy

- omdlenia

- osłabione, kurczące się i sztywne mięśnie

- mimowolne ruchy ciała tzw. tiki

- chroniczne bóle różnych części ciała

- zaburzenia równowagi

- problemy z pamięcią, dekoncentracja

- niedowłady

- omamy, urojenia, zaburzenia świadomości

- zaburzenia mowy, połykania

Kilka podstawowych schorzeń leczonych u neurologa

Do neurologa trafiają pacjenci z różnymi schorzeniami, mniej i bardziej poważnymi. Są to m.in. udary mózgu, padaczka, choroby Alzhaimera i Parkinsona, nerwice, stwardnienie rozsiane, padaczka i stany po zapaleni mózgu. Bardzo często do poradni neurologicznej trafiają pacjenci z problemami odkręgosłupowymi. Są to zwyrodnienia, rwa kulszowa, przeczulice i wędrujące bóle itp. Nierzadko też pomocy szukają osoby cierpiące na chroniczne bóle głowy, np. migreny. Co ważne, neurolog pomaga w leczeniu schorzeń związanych z emocjami, np. nerwicy.

To tylko kilka z wielu objawów, które wymagają dokładnej diagnostyki medycznej. Trzeba szybko reagować w przypadku pojawiania się męczących symptomów, aby rozpoznać i leczyć schorzenie. Przygotowanie do wizyty przez pacjenta powinno być skrupulatne. Im więcej informacji na temat stanu zdrowia, tym łatwiej wyryć potencjalną przyczynę objawów.

Autor artykułu
Artykuł został opracowany we współpracy z firmą Riester oferującej profesjonalny sprzęt dla lekarzy.