Na liście pomników historii znajduje się obecnie prawie 50 obiektów, w tym m.in. Jasna Góra w Częstochowie, rezerwat archeologiczny w Biskupinie czy pole bitwy pod Grunwaldem. Pomnik historii to jedna z czterech form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury kraju. Rangę pomnika historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

W treści prezydenckiego rozporządzenia wyszczególnia się cechy danego zabytku świadczące o jego najwyższej wartości, określa się precyzyjnie jego granice i zamieszcza schematyczną mapkę obiektu. Pomniki historii ustanawiane są od 1994 r. Do dziś to najwyższe wyróżnienie nadano 48 zabytkom. Z każdym rokiem, lista najcenniejszych obiektów powiększa się. Znajdują się na niej obiekty o szczególnych wartościach materialnych i niematerialnych oraz znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Do elitarnego grona pomników historii mogą dołączać obiekty architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne lub ruralistyczne, zabytki techniki, obiekty budownictwa obronnego, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci najważniejszych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne.

Jak udało nam się dowiedzieć, uroczystość, podczas której prezydent ogłosi, które obiekty dołączyły do grona pomników historii, odbędzie się w ciągu kilku najbliższych tygodni (prawdopodobnie na przełomie października i listopada) w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.