Z cyklu: Piotrków bez smogu
W okresie zimowym, zwłaszcza kiedy temperatura na zewnątrz spada poniżej zera stopni Celsjusza, w naszym kraju rozpoczyna się intensywny sezon grzewczy. Wzmożone i często nieprawidłowe i bezfiltrowe spalanie węgla, drewna, a nawet śmieci, brak wiatru, a nawet mgła przyczyniają się do powstawania smogu. Jak skutecznie chronić się przed szkodliwym wpływem tego zjawiska na nasze zdrowie? Jak zapewnić sobie komfort oddychania czystym powietrzem w codziennym funkcjonowaniu? Mówi lekarz radiolog Katarzyna Przybył: – Przede wszystkim musimy sprawdzać, jakie jest stężenie zanieczyszczeń powietrza w danym dniu czy momencie. W tej chwili jest bardzo dużo aplikacji na telefony, które możemy zainstalować, i dzięki którym możemy sprawdzać jakość powietrza wokół nas. Żebyśmy mieli świadomość jaka jest sytuacja. Może nam się wydawać, że skoro za oknem jest piękne słońce i duży mróz, to mamy idealne warunki do spacerowania więc idziemy z dziećmi na przechadzkę, a w rzeczywistości narażamy dzieci i siebie na szkodliwe działanie smogu. Dlaczego? Bowiem właśnie wtedy zimą, gdy jeszcze nie ma wiatru, te stężenia pyłów są wielokrotnie przekroczone. Nie powinniśmy więc wychodzić na powietrze, jeśli oczywiście nie musimy. Dotyczy to szczególnie dzieci, kobiet w ciąży i osób starszych. W dni o zwiększonym stężeniu szkodliwych pyłów w powietrzu nie powinniśmy również uprawiać na powietrzu sportów. Lepiej w okresie jesiennym i zimowym korzystać z siłowni. Dodatkowo starajmy się unikać miejsc, gdzie jest duży ruch uliczny, bo spaliny również przyczyniają się do zwiększenia zanieczyszczeń w powietrzu, którym oddychamy. Korzystajmy z komunikacji miejskiej. Nie palmy jeśli nie musimy w kominkach, bo w ten sposób sami przyczyniamy się do powstawania smogu. Natomiast wtedy, kiedy musimy wyjść na powietrze zabezpieczajmy się, nośmy maski antysmogowe. To żaden wstyd nosić taką maseczkę. Powinniśmy kupować maski, które mają odpowiednie testy i są zaopatrzone w filtry węglowe, które niemal w 100% pochłaniają te cząsteczki PM 10 i PM 2,5. Oddychajmy nosem, bo jest to zdecydowanie lepsze.
Maska antysmogowa
Jeszcze kilka sezonów grzewczych temu noszenie maseczki antysmogowej mogło uchodzić za hipsterską ekstrawagancję lub wyraz nadwrażliwości. Obecnie maska jest objawem zdroworozsądkowego podejścia do dbałości o własne zdrowie. Staje się stałym elementem naszej garderoby. Maski pozwalają nam oddychać przefiltrowanym powietrzem przez co chronią nie tylko nasze gardła, płuca, czy serce i mózg, ale także pozostałe organy przed szkodliwym wpływem smogu. Nosimy je w drodze do pracy i szkoły, na spacerze czy podczas aktywności fizycznej na powietrzu.
Na co zwrócić uwagę kupując maskę antysmogową?
Sprzedaż masek antysmogowych w Polsce rośnie. Na rynku dostępne są produkty o różnych rozmiarach, kolorach, krojach i parametrach jakościowych. – Mamy trzy rodzaje masek antysmogowych, są to maski, które posiadają filtr węglowy (adsorpcuje groźne dla zdrowia metale ciężkie), mają również filtr hepa, który tak jak w urządzeniach domowych spełnia tę samą rolę (zatrzymuje zanieczyszczenia mechaniczne większe niż 0,3 μm, jak i komórki grzybów, pierwotniaków, bakterii, wirusów i alergeny), oraz filtry przeciwpyłowe, które wychwytują zanieczyszczenia obecne w powietrzu – mówi Rafał Trębacz, pracownik działu AGD firmy Media Markt w Piotrkowie Trybunalskim.
Ceny masek wahają się od 50 zł za podstawowy model do kilkuset złotych. Ich koszt jest uzależniony od jakości materiałów, z jakich zostały wykonane i rodzaju maski – czy jest to maska przeznaczona dla sportowców, rowerzystów czy do codziennego użytku. Filtry w maskach podlegają wymianie. Ich ceny zaczynają się od 10 zł i są bez problemów dostępne na rynku. Średnio, zakładając że dziennie będziemy nosić maskę przez 1,5 godziny dziennie, filtr powinien nam wystarczyć na tydzień użytkowania. Ponadto należy pamiętać, że ten czas jest nieprzekraczalny, bowiem pod wpływem wilgoci w filtrze mogą rozwijać się niebezpieczne dla naszego układu oddechowego drobnoustroje i bakterie. Te zalecenia dotyczą wszystkich masek i filtrów niezależnie od marki producenta.
Dobrze dobrana maska antysmogowa musi dobrze przylegać do twarzy, bo jeśli osłona będzie nieszczelna nawet najlepsze filtry nie uchronią nas przed wdychaniem zanieczyszczonego powietrza. Przy zakupie maski należy zwrócić również uwagę na to, czy założony w niej filtr posiada oznaczenie N99, czyli takie które gwarantuje, że filtr zatrzymuje 99 procent toksyn i zanieczyszczeń występujących w powietrzu, w tym spaliny i zawiesiny stałe PM 10 i PM 2,5.
Oczyszczacze powietrza
Maski antysmogowe chronią nas na zewnątrz. A w pomieszczeniach? – Zanieczyszczone powietrze niestety też dostaje się do naszych domów. Udowodniono, że pyły przedostają się do wnętrz budynków przez wszelkie szczeliny, bowiem nasze domy nie są obiektami hermetycznymi. Przez to także w naszym najbliższym otoczeniu występuje podniesiony poziom stężeń niebezpiecznych pyłów. Nie wietrzmy też pomieszczeń w takich okresie. Powinnyśmy się też zaopatrzyć w oczyszczacze powietrza, które są zaopatrzone w filtry hepa i filtry węglowe.
Materiał powstał na zlecenie Referatu Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta w Piotrkowie Trybunalskim przy udziale środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi w ramach projektu "Edukacja ekologiczna dla poprawy jakości powietrza w Piotrkowie Trybunalskim".
