Cytuję:
place
W Poradni wielokrotnie pojawiał się wątek dotyczący pisowni wyrazu plac, np. plac Defilad, plac Czerwony, plac Wacława, plac Na Rozdrożu, plac Bankowy itd. Czy w języku polskim istnieje jakaś nazwa placu, w której wyraz plac wchodzi w skład nazwy własnej i jest pisany od dużej litery?
Dziękuję za odpowiedź.
Pisownia wyrazu plac w nazwach miejscowych podporządkowana jest tej samej regule co np. pisownia wyrazu ulica. Nikt nie kwestionuje faktu, że wyraz ten w nazwach pisze się małą literą, choć i tu dopuszczalny (choć nie stosowany) jest zapis literą wielką. Rzeczownik plac zapisujemy podobnie, tzn. praktycznie zawsze literą małą, a jeśli jest jakiś wyjątek, dysponent odpowiedniej nazwy powinien to wyraźnie zaznaczyć, np. stosując taki zapis konsekwentnie, ale ze świadomością, że dopuszczalny jest też zapis wariantywny. Zauważyłem na przykład, że nazwę poznańskiego Placu Wolności zapisuje się z reguły wielkimi literami. Należy rozumieć, że pierwszy wyraz uznaje się za integralną część nazwy, co podkreśla zapis. Mimo to nie można uznać za błędny zapis pierwszego wyrazu od małej litery.
— Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
Cytuję:
lace
Mam wątpliwość: plac Czerwony czy Plac Czerwony, plac Wacława (w Pradze) czy Plac Wacława, plac Defilad czy Plac Defilad? Ani w poradni, ani w słownikach nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wg zasad, jeśli plac jest nazwą gatunkową, piszemy go małą literą, jeśli wchodzi do nazwy własnej – wielką. Jak rozróżnić, co jest nazwą własną, a co gatunkową? W poradni jest plac Defilad, ale w Innym słowniku... jako przykład podano zdanie: „Na Placu Defilad trwają przygotowania do uroczystości”.
Zgodnie ze znaną Pani zasadą ortografii powinno się pisać plac X, tak samo jak ulica X, człon gatunkowy bowiem ortografowie każą pisać małą literą. W myśl tej samej zasady powinniśmy pisać np. kościół Jezuitów. Wiele osób, czy to z nieznajomości ortografii, czy też może z niezgody na nią, pisze np. Plac Defilad, mimo że jest to ortograficznie naganne. Inny słownik języka polskiego, o którym była Pani uprzejma wspomnieć, został opracowany na podstawie autentycznych tekstów, a w tekstach, jak wiadomo, zdarzają się błędy, i to nawet u najwybitniejszych autorów. Myślę, że w cytowanym przykładzie należało zmienić pisownię, odchodząc od oryginału.
— Mirosław Bańko, PWN