Sucha skóra- czym się charakteryzuje?
Sucha skóra to taka, która odznacza się nadmierną szorstkością, ma tendencję do pękania, zaczerwień oraz swędzenia. U niemowląt, które mają taki rodzaj skóry, dodatkowo można zauważyć rumień, drobnopłatowe złuszczanie, jak również nietypową matowość. Niemowlęta źle znoszą wysuszenie naskórka, gdyż wiąże się to u nich z bolesnością, kłuciem, nasilonym świądem, a także uczuciem napięcia.
Czym różni się skóra niemowlaka od skóry osoby dorosłej?
Choć budowa skóry osoby dorosłej i niemowlaka jest prawie taka sama, to jednak skóra dziecka odznacza się niedojrzałością wielu warstw naskórka, a także ich ścieńczeniem. Powoduje to większą tendencję do wysychania skóry, jak również słabszą obronę przed niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi jak np. zimny wiatr. Najbardziej zewnętrzna warstwa naskórka, czyli warstwa rogowa, nie jest tak dobrze wykształcona jak u dorosłego, a jej komórki nie układają się dachówkowato na jej powierzchni. Powoduje to o wiele słabszą ochronę skóry przed wysychaniem, doprowadzając do TEWL, czyli wzmożonej przeznaskórkowej utraty wody. Osłabiony płaszcz hydrolipidowy, jak również słabsze połączenia międzykomórkowe np. w warstwie kolczystej, sprawiają, że skóra niemowlęcia słabiej chroni się przed wnikaniem w nią bakterii i wirusów, promieni UV, czy substancji chemicznych zawartych w kremach.
Przyczyny powstania suchej skóry u niemowlaka
Sucha skóra u niemowlaka na twarzy, czy ciele, może wynikać z różnych przyczyn. Pierwszą z nich jest niewłaściwą pielęgnacja. Używanie zbyt dużej ilości zasadowego mydła, zbyt długi czas kąpieli, czy zbyt częste wizyty na basenie, gdzie króluje chlorowana woda, mogą przyczyniać się do zbytniego przesuszenia naskórka.
Inną przyczyną mogą być uwarunkowania genetyczne. Dziecko rodzi się wówczas z zaburzeniami rogowacenia skóry. Skóra takiego malucha ma tendencje do nadmiernego łuszczenia, przy jednoczesnych zaburzeniach usuwania naskórka. Jeśli tak się dzieje, na skórze dziecka powstają zmiany przypominające rybią łuskę.
Kolejną przyczyną może być atopowe zapalenie skóry (AZS). Jest to jedna z najczęściej występujących chorób skórnych u dzieci. Pierwsze zmiany chorobowe daje się już zauważyć około 3 miesiąca życia. Wtedy dzieci zaczynają odczuwać świąd skóry, naskórek staje się przesuszony a dodatkowo mogą pojawić się zmiany grudkowo- wysiękowe. Niemowlęta stają się wówczas bardzo płaczliwe, rozdrażnione, mają tendencje do drapania się. Powodem wystąpienia AZS może być alergia pokarmowa, dlatego pediatrzy bardzo często proszą mamy o przeanalizowanie swojego jadłospisu (jeśli karmią dziecko piersią).
Jak prawidłowo pielęgnować skórę dziecka?
Ze względu na to, że skóra dziecka tak łatwo może ulec wysuszeniu, należy bardzo dbać o jej regularne nawilżanie. Najlepiej nadają się do tego kremy dla niemowląt, które nie zawierają toksycznych substancji i odpowiadają na specjalne potrzeby skóry dziecka. Tego typu kosmetyki powinny zawierać w swoim składzie zarówno substancje natłuszczające, jak i nawilżające. Idealnym produktem w tym przypadku są wszelkiego rodzaju emolienty. Zawierają one niezbędne lipidy, które uszczelniają barierę ochronną naskórka i zapobiegają nadmiernej utracie wody. Istotnym składnikiem kremów dla niemowląt jest również NMF (naturalny czynnik nawilżający), który wchodzi w skład naskórka i który wspomaga zatrzymywanie wody wewnątrz skóry. Dzięki niemu sucha skóra u niemowlaka na twarzy staje się gładka i miękka, a reszta ciała jest przyjemna w dotyku.
Sucha skóra u niemowlaka na twarzy może również wynikać z nieodpowiedniej ochrony naskórka przed czynnikami zewnętrznymi takimi jak np. słońce, dlatego rodzice powinni dbać o to, żeby przed wyjściem z domu smarować twarz dziecka kosmetykiem z filtrami UV. W zimie, kiedy temperatura spada poniżej zera, warto aby sięgali po kremy dla niemowląt, które będą zawierały kompleks lipidowy np. olej z winogron, trójglicerydy kaprylowo-kaprynowe. Dzięki nim twarz dziecka będzie dobrze zabezpieczona przed wysychaniem oraz podrażnieniami spowodowanymi przez wiatr i mróz.
Istotnym elementem pielęgnacji suchej skóry jest również czas kąpieli. Rodzice powinni kąpać dziecko nie dłużej niż 10-15 minut, aby ciepła woda w wanience nie doprowadzała do jeszcze większej utraty wody z warstwy rogowej. Dodatkowo, do kąpieli powinni dodawać emulsje natłuszczające, zawierające np. olej makadamia, masło shea, ciekłą parafinę, czy też zmniejszający swędzenie skóry polidokanol. Używając do kąpieli emulsji z lipidami, nie muszą już stosować żadnych dodatkowych substancji myjących. Bardzo ważna jest też temperatura wody, w której kąpane jest dziecko. Nie powinna ona przekraczać 36 stopni Celsjusza.
Źródło:
A. Brucka- Stempkowska, D. Kubik, A. Lesiak, J. Narbutt, Atopowe zapalenie skóry- diagnostyka różnicowa zmian chorobowych [w:] Alergia Astma Immunologia 2009, 14 (4), s. 223-224
M. Serafin, D Rosińska- Borkowska, Problem suchej skóry i jej pielęgnacji u dzieci, Nowa Pediatria 1/2002, s. 22-25
