Pomysł ustanowienia 27 grudnia, rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego, świętem państwowym to inicjatywa Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, Fundacji Zakłady Kórnickie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, poznańskiego oddziału IPN, Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 oraz Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolski.

W poniedziałek pomysłodawcy przedsięwzięcia przekazali prezydentowi apel w tej sprawie.

"Święto narodowe jest należne Wielkopolanom, jest należne pamięci bohaterów, którzy wtedy Wielkopolskę dla Polski odzyskali" - powiedział prezydent podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim. Zapewnił, że dołoży wszelkich starań, aby projekt ustawy wprowadzającej nowe święto narodowe poświęcone powstaniu wielkopolskiemu "niezwłocznie" znalazł się na biurku marszałek Sejmu Elżbiety Witek.

Duda powiedział, że jest dla niego wielką satysfakcją, iż może wraz z przedstawicielami wielkopolskich samorządów i instytucji wnioskować o ustanowienie tego święta.

"Mam nadzieję, że będziecie państwo - a my razem z państwem - mogli obchodzić narodowe święto zwycięskiego powstania wielkopolskiego 27 grudnia już tego, 2021 roku. Zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby tak właśnie się stało" - zapewnił prezydent.

Jak podkreślił, powstanie wielkopolskie jest wielkim i ważnym - choć trochę zapomnianym - powstaniem. Dodał, że umożliwiło przyłączenie do Polski ziem, na których zrodziła się nasza państwowość. Zaznaczył, że bez ziem włączonych wtedy do Polski, a będących kolebką państwa Polan, bez Wielkopolski nie ma Rzeczypospolitej.

Prezes Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego Tadeusz Musiał mówił, że powstańcom wielkopolskim należy się wdzięczność i wieczna pamięć. "Wszelkie działania kultywujące pamięć o bohaterskich powstańcach wielkopolski to spłacanie przez nas długu wdzięczności. Niezmiernie istotnym elementem będzie ustanowienie 27 grudnia świętem państwowym zwycięskiego powstania wielkopolskiego, o co bardzo uprzejmie prosimy" - podkreślił Musiał, dodając, że chodzi o święto państwowe, a nie dzień wolny od pracy.

Również dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości Przemysław Terlecki przekonywał, że święto narodowe 27. grudnia jest "najlepszym prezentem", jaki możemy złożyć bohaterom 1918-1919 roku. "Uważamy, że to święto należy się całej Polsce. Chcemy tym świętem dać Polsce i Polakom nowy tożsamościowy kod: kod zwycięstwa. Zwycięstwa, którego bardzo brakuje w naszej historii. Chcemy z Polakami tym świętem podzielić się naszą, wielkopolską drogą do niepodległości, poprzedzoną pracą organiczną" - mówił.

Zgodnie z zapowiedziami inicjatorów nowego święta 27 grudnia  ma nie być dniem wolnym od pracy. Nie wszystkie święta narodowe (państwowe) muszą być wolne. Obecnie jedynie trzy z kilkunastu takich świąt są dniami wolnymi od pracy: 1 maja – Święto Państwowe, 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja i 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część miasta. Ostatecznie zostało ono wyzwolone 6 stycznia 1919 roku, kiedy przejęto lotnisko. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.

Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 roku. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 roku traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.(PAP)